tag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post8922543520898018608..comments2024-03-14T05:46:12.092+03:00Comments on Sevan Nişanyan / En son yazıları: Gezi'den Gazi'ye mi dönsek?Sevan Nişanyanhttp://www.blogger.com/profile/11368801692909214434noreply@blogger.comBlogger1125tag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-27291182089275424542018-02-08T11:06:49.544+03:002018-02-08T11:06:49.544+03:0013 Ocak 2018 Hürriyet pazar ilavesi İlber Ortaylı ...<i>13 Ocak 2018 Hürriyet pazar ilavesi İlber Ortaylı röportajından</i><br /><br />* <b>Atatürk’ün en önemsediğiniz devrimi hangisi?</b><br /><br />- Medeni Kanun... En zoru odur.<br /><br />* <b>Neden?</b><br /><br />- Çünkü hukukumuz Tanzimat’tan beri romanize oluyordu ama işler oraya geldiğinde kilitleniyordu. Cevdet Paşa kodifiye bir Medeni Kanun hazırlamaya çalışmıştı; orada da şahsın hukuku yok, aile hukuku yok. Olmaz. Medeni Kanun’la tüm yapı değişmiştir. Bu yüzden önemlidir. Tabii, “En büyük devrim Cumhuriyet’tir” lafını da kabul ederek söylüyorum bunu. <br /><br />* <b>Atatürk’ün eğitim ve sağlıktaki hamlelerine de özel önem verdiğinizi biliyorum.</b><br /><br />- Evet, eğitim ve sağlıkta Atatürk, Türkiye’nin kara talihini bitirdi. Hele sağlıkta, bizden çok daha gelişmiş ülkelerin bile bir şey yapamadığı bir ortamda, bir dönemde çok ileriye gitti Türkiye.<br /><br />* <b>Bu hamleler de mi ilk beş yıla dahil?</b><br /><br />- İlk sekiz yılın işi diyelim ona. <br /><br />* <b>Peki Atatürk’ün yakınındaki insanlardan en önemsediğiniz kişi hangisi?</b><br /><br />- Şöyle cevap vereyim: Tanzimat’ın büyükleri Atatürk’ün yanında olsaydı, 50 sene daha fırlardık. Anla ne kadar yalnız yaşadığını. Harp yaptı bunu sanırım; insan erozyonu olmuş. <br /><br />* <b>Atatürk’ü başarısız bulduğunuz bir alan var mı? Hatalı ya da eksik olarak gördüğünüz işleri var mı?</b><br /><br />- Devlet adamlarının sayısız hata ve eksikleri olur. Bazılarını fark ederler, bazılarını edemezler bile. Ama bir devlet adamı fark ettiklerini yapamaz da. İki sebebi vardır bunun: Ya toplum bu işi kabule hazır değildir ya da çok cılız bir toplumdur. İki üniversite var ortada, üçüncüsünü kuramıyor işte Atatürk de. Şartları böyleydi. <br /><br />* <b>Dünya tarihinde nereye koyarsınız Atatürk’ü?</b><br /><br />- Tarih içinde Kemalist dönem, orijinal bir dönem. Bu giderek dünyada da daha iyi anlaşılıyor. Bu sene ölümünün 80’inci yılını idrak edeceğiz; anısı hâlâ böyle baş tacı edilen bir başkası yoktur.<br /><br />* <b>Peki bugün geldiğimiz noktada ‘Nutuk’ neden kitap satışlarında zirveye fırladı?</b><br /><br />- Basit değil mi cevabı? İnsanlar birtakım palavralardan usandılar. “Bu işi bir de sahibinden dinleyelim” dediler. ‘Audi alteram partem’ yani ‘Diğer tarafı dinle’ ilkesi Türkiye’de ihmal edilir. Ama yavaş yavaş bu düşünceye geliyor insanlar işte. Üstelik bir taraf o kadar edepsiz ki diğer tarafı dinlemek ister istemez beşeri vicdanın icabı sayılıyor.<br /><br />* Atatürk modern bir kurmay ve çok açık ki yaşadığı müddette saltanatı beğenmeyen bir subay. Fransız düşüncesinden öyle bir tefekkür almış. Konuştukları, görüştükleri öyle insanlar. Giyimde kuşamda da öyle biri. Kadınlarla ilişkilerinde öyle biri. Cemiyet hayatında duruşu ona göre. Bir kadınla flört etmeyi de biliyor; flört etmeden arkadaş olmayı da. <br /><br />* Balkanlar’ı çok iyi biliyor ama Avrupa’nın içine girmiş biri değil. Osmanlı Türkiye’sinde, Avrupa’ya giren takım, ya tamamen bedbin şekilde buradan uzaklaşır, ‘Burası adam olmaz’ derdi veya Avrupa’yı reddedip bu dünyada yaşardı. Atatürk’ünkü gibi, ikisinin ortasında ve meczedici bir anlayışa rastlamak çok zordur.<br /><br />* Selanik’ten gelmesi önemli. Selanik, imparatorluğun en Batılı şehriydi. Cahit Uçuk’un romanında vardır; kadının biri tek başına oturup peynirli sandviç yer, bira içer. Beyrut’ta ya da İzmir’de bile görülebilir bir şey değil bu o zaman! İşte ona göre bir hayat var. Kadınlı erkekli bir hayat... Farklı bir iş hayatı var. Sendikalar var. Bunları görüyor Atatürk.<br /><br /> Ulungurhttps://www.blogger.com/profile/02931916901458357552noreply@blogger.com