tag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post3378553822951388585..comments2024-03-14T05:46:12.092+03:00Comments on Sevan Nişanyan / En son yazıları: Kürt adlarıSevan Nişanyanhttp://www.blogger.com/profile/11368801692909214434noreply@blogger.comBlogger32125tag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-73476252898748272672021-12-15T13:13:56.233+03:002021-12-15T13:13:56.233+03:00Şeveš karpuz seyro ustun çamo gozum berzan yuksek...Şeveš karpuz seyro ustun çamo gozum berzan yuksek be zazacada un ekdir be olmak nine olmamak nizar Yada nibêzar gibi zazaca kurmanci sorani English ve farsiye tsm hakim biri olarak şunu diyebilirim bu isimlerin cogu arapca abdul vs. Bazilari zazaca kurtce ve farsi dir. Buda gayet normal. Hatta kurtce farsca ayni dil gurbudur. Yani almanca ve ingilizce binlerce ortak kelimeleri var.vel hasil sevgili nisanyan bende zaza hemde bingol zazasiyim. Siz ermenilere karsi okulda askerde hep sokak da kotu kotunun en kotusunu duydum. Allah var ailemden duymadim ama. Bir ara merak sardi bir DNA testi yaptim baktim listede bir suru ermeni var o kotu Katil insan yiyen ermeniler. Sonra aileme sordum meğerse buyuk annem ermeni mis. Akil Kari degil bunca zaman kendi kendime nefret ettirilmisim. Ama bir sey var cok ermenide kendimden bir seyler gormustum. Hen haritasina gelince turkiye dogu guneydogu ve ic Anadolu ta istsnbul sinirina kadar ermenistan azerbaycan iran in kuzeyi . Ama %71 iranin kuzeyi zagroslar. Kendimi hic bir zaman çinli mogol his etmedim. Yani Kabul etsenizde etmesenizde bir yanim ermeni bir yanim kurd. Hatta bir gun bir arkadssimla konusurken dedim yah ermenilik varmis bende nasil olur. Cok guzel bir sey dedi. Dediki bak elinle cok guzel seyler basariyorsun zannat karsin bunu ermenilerden almis olman lazim. Gurur duyman lazim Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/02382688135693692580noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-88898824126727598862021-12-15T12:50:31.872+03:002021-12-15T12:50:31.872+03:00Sevahir ates bocegi zazakiSevahir ates bocegi zazakiAnonymoushttps://www.blogger.com/profile/02382688135693692580noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-4888426259721022792021-12-15T12:47:20.613+03:002021-12-15T12:47:20.613+03:00Bertal issiz genc zazacaBertal issiz genc zazacaAnonymoushttps://www.blogger.com/profile/02382688135693692580noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-8194631055221364402021-12-15T12:45:16.904+03:002021-12-15T12:45:16.904+03:00Nizar. Zazaca dir. Zar aci cekmek inlemek ni-zar ...Nizar. Zazaca dir. Zar aci cekmek inlemek ni-zar aci cekmemek ozulmemek aglamamak.Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/02382688135693692580noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-85011525484688003172021-07-05T22:42:58.794+03:002021-07-05T22:42:58.794+03:00Hocam Behramın kardeslerinin adlarında Neden Kürd ...Hocam Behramın kardeslerinin adlarında Neden Kürd ve Kürdiye isimleri var. Kürd adı eski iran dilinde nispeten olumsuz bir anlamda kullanılan göcebe çoban gibi kullanıma sahipken bu isimler neden önemli kişilere isim ve nispe olarak verilmiştir. Acaba Kürd adı Özel bir addan dolayı mı halka verilmiş. Bir fikriniz var mı bu konuda <br />https://www.hizliresim.com/81vh6i7<br />Taberi tarihi 3. Cilt <br />https://i.hizliresim.com/sklZA0.jpg<br />https://i.hizliresim.com/h4wfz0z.jpg<br />https://i.hizliresim.com/rf3hcmb.jpgAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-32959830205024113112021-01-11T00:20:23.727+03:002021-01-11T00:20:23.727+03:00Hocam Malatya kürtlerinin erkek çocuklara verdiği ...Hocam Malatya kürtlerinin erkek çocuklara verdiği kurcan/ kürcan ismi var ki muhtemelen oğulcan anlamında. bildiğim kadarıyla nüfusa bu isimle değil başka isimle kaydedip aile içinde kürcanı kullanıyorlar.bir çeşit oto sansür. Kurdimalawihttps://www.blogger.com/profile/13823777887644609470noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-43640536551627528882020-12-28T21:38:46.695+03:002020-12-28T21:38:46.695+03:00Tabii, Eleşkirt Bey ile Doğu Beyazıt bey de öbür k...Tabii, Eleşkirt Bey ile Doğu Beyazıt bey de öbür komutanları. Doğu Beyazıt'ın oğlu Yıldırım Beyazıt da meşhurdur.Sevan Nişanyanhttps://www.blogger.com/profile/11368801692909214434noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-76528177881141465702020-12-27T15:19:58.971+03:002020-12-27T15:19:58.971+03:00Hamur Bey Alparslan'in Turk komutanlarindan bi...Hamur Bey Alparslan'in Turk komutanlarindan biridir, aynen Tutak Bey gibi ve isimleri iki yerlesim birimlerine verilmistir. Hamur isminin Kurtlerce kullanilmasi enteresan bir oykunme olmus. Ya da kumandana saygidir, bilemedim. Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/14443422669497479515noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-44107729001308019522020-07-20T20:37:29.954+03:002020-07-20T20:37:29.954+03:00Amşe ismi urfa-harran arapları arasında da varAmşe ismi urfa-harran arapları arasında da varŞivanoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-47142752697170256282020-06-16T09:45:04.786+03:002020-06-16T09:45:04.786+03:00anadoluda isimden çok lakaplar kullanıldığı için b...anadoluda isimden çok lakaplar kullanıldığı için bu çalışma anlamsızdır:)hızırhttps://www.blogger.com/profile/03141899117838725989noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-47799053573723207562020-05-31T23:56:37.508+03:002020-05-31T23:56:37.508+03:00Kürtlerde milletlere ait adların kız ve erkek çocu...Kürtlerde milletlere ait adların kız ve erkek çocuklara konulması gayet olağan görülüyor.Örnekler: arab,arabo,arabé,tırké,çaçané,tırkman,kurdé... Kurdimalawihttps://www.blogger.com/profile/13823777887644609470noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-72885867266450793262020-05-31T22:14:39.177+03:002020-05-31T22:14:39.177+03:00Nizar ismine gelince, o tarihte ve günümüzde hem S...Nizar ismine gelince, o tarihte ve günümüzde hem Sünni hem Şii Müslümanlar arasında coğrafi olarak yaygın kullanılan Arapça bir erkek adıdır. İsmin bilinen ilk taşıyıcısı Muhammed Peygamber'in ve Adnani Arapların çoğunun atası kabul edilen Nizar bin Maad'dır, şu maddedeki silsiledeki üçüncü kişi:<br /><br />https://tr.wikipedia.org/wiki/Adnaniler<br /><br />Kürtlerde Nizar erkek adı öz Kürtçe olan başka bir kelime ile iç içe geçmiş olabilir, ama bence Kürtlerdeki Nizar erkek adını Arapça Nizar erkek adından bağımsız düşünmek gerçekçi olmaz.Onur Dincerhttps://www.blogger.com/profile/05041378853428912894noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-79318324682219653342020-05-31T21:27:07.873+03:002020-05-31T21:27:07.873+03:00Türkan/Turkan etimolojisine ben de şüpheyle yaklaş...Türkan/Turkan etimolojisine ben de şüpheyle yaklaşıyorum. Türki (daha doğrusu Arapçadaki şekliyle Turki) Arabistan başta olmak üzere Araplarda "yakışıklı" manasına gelen eril bir tabirdir ve bu manasıyla Araplarda erkek adı ve soyadı da olmuştur. Türki (Farsçadaki şekliyle Turki ya da Torki) aynı zamanda İran şiirinde ve ondan tesirle Osmanlı divan şiirinde "güzel", "kadın sevgili" ve "dilber" manalarına gelen dişil bir tabirdir. Dolayısıyla Kürtlerdeki turko tabirinin hem "yakışıklı" hem de "güzel" manasında olması, yani hem eril hem dişil olması ve Kürtlerde Turko diye hem erkek hem kadınlarda kullanılan bir kişi adının türemiş olması, birçok sahada olduğu gibi bunda da Kürtlerin hem Arap hem de İran geleneğinin doğrudan tesirinde kalmalarının sonucu olabilir, incelenmeye değer bir mevzu bence.Onur Dincerhttps://www.blogger.com/profile/05041378853428912894noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-48864894117355875222020-05-30T07:22:04.036+03:002020-05-30T07:22:04.036+03:00Chucho ve xoffo genelde isim degil lakaptir. Cucho...Chucho ve xoffo genelde isim degil lakaptir. Cucho; kusa benzeyen ya da kushumsu anlami tasir. Xoffo; korkunc ya da korkutucu anlami tasir. Yani bunlar isim degil lakaptir. Kurdlerde lakap cogu zaman isimden daha muhimdir. Kurdohttps://www.blogger.com/profile/02103358706233857236noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-59830890738964125962020-05-28T01:24:51.515+03:002020-05-28T01:24:51.515+03:00Bilekş'in Bedahsan'dan Muharref olduguna k...Bilekş'in Bedahsan'dan Muharref olduguna katiliyorum. Yalniz bir hususu eklemek istedim. "D" harfleri Pastuca'da cogunlukla "L" ye donusuyor. Yani Bedehsan Kelimesini Kurtler'in Belks'e cevirmis olmalari bence kucuk bir ihtimal. Buyuk Ihtimal ile bu isim bir sekilde Pestular (Afghanlar) araciligi ile Kurt bolgesine gelmis olmali.<br /><br />Cebelî/Cembelî: Muslumanlar Kurt bolgesini ilk isgal ettikleri doneminde, Kurt topraklarina "Cibal" yani Daglar (ulkesi) diyorlardi. Cibali (dagli) de Kürt kelimesi yerine kullaniliyordu. Bu baglamda bence kelime soyle degismis olmali:<br />Cebel (Dag), cogulu Cibal (daglar), Cibaliyye (daglar ulkesi), Cibali (Daglarli=Dagli) Bu kelime Kurtce dil matigi ile bir "m" ilavesi almis ve Cembeli olmus olabilir. Aksi takdirde "b "nin "v" donusmesi lazimdi (Cibali = Civali), bunu yapmamak icin "m" ilavesi elzem gozukuyor.<br /><br />Kucuk bir katki da benden.<br /><br />DengbejAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-61484179088640395632020-05-28T00:57:46.486+03:002020-05-28T00:57:46.486+03:00Tarihte Nizari-devleti vardir. Hassan Sabbahin dev...Tarihte Nizari-devleti vardir. Hassan Sabbahin devleti. Yani Nizar Zinardan metatezle yapilmamis da olabilir.<br /><br />Temer bence Temur ile alakali. Yezidi Kurtleri Temur ismini cok kollanilir.<br /><br />Turko'nun Turkan'dan muharref olmayabilir. Bence dogrudan Turk (eski Kurtcede "Guzel" manasina kullanilirdi) kelimesinden yapilan bir isimdir. Sonuna (erkek) vokatif son eki "o" ilavesi ile yapilmis bir isimdir. Yani "Guzel kisi" manasina gelir.<br /><br />Zinaver sanki "Zinar" kelimesinin Arapca kaide ile cogul yapilmis haline benziyor.<br /><br />Ziri Kurtce derya (zerya) kelimesinden muharref de olabilir.<br /><br />DengbejAnonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-82805042202253790032020-05-27T23:40:10.769+03:002020-05-27T23:40:10.769+03:00Hatun Dersim bolgesinde cok kullanilan bir isimdir...Hatun Dersim bolgesinde cok kullanilan bir isimdir meselaSerhanhttps://www.blogger.com/profile/07528196088793371002noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-69512127372389438962020-05-26T20:03:12.775+03:002020-05-26T20:03:12.775+03:00Elbistan kürt alevilerine has aligül (erkek adı) i...Elbistan kürt alevilerine has aligül (erkek adı) ismini göremedim ki çok yaygındır. Kürtçe telaffuzu aligol'dur. Isim kaynağını ali göl isimli gölden alır. Kutsal göldür. Nüfusçular ali göle bir anlam veremediklerinden kayıtlara aligül olarak geçirilmiş. Bunlar alevi ya olsa olsa hz. Aliye gül demişlerdir diyerek ismi bu şekilde transkribe etmişler. Ayrıca kürt alevilerinin bölgede kullandığı diğer isimlerden birkaçı şunlardır: ERKEK--- iv/ivik (ibrahim), is/isik (muhtemelen isa), sımmo (ismail), sılo (süleyman), çuço (?), xoffo (?), keyfo, haso,huso, mammo, bako,piçço,karib, mısto/mıçço, hemmo,hammad,tacım,koco,kammo,kamo,saydo,şıho<br /> KADIN--- ale/alıf (elif), haça, zeve, hane,gule,basse,etar,rama,tule,zine/zinik,fatte,aşşe,gozal. Kadın isimleri kayda geçirilirken nüfus memurları-y sesi eklemişler genelde: güley,haney,zebey,aşey vs.Kurdimalawihttps://www.blogger.com/profile/13823777887644609470noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-32736163389866844172020-05-23T17:13:01.517+03:002020-05-23T17:13:01.517+03:00Bu üçüncü ve son kısmı da görebildiğim yanlış veya...Bu üçüncü ve son kısmı da görebildiğim yanlış veya eksiklikler şunlar:<br /><br />Nizar, zinar "kaya" isminin metatezli hâli olabilir. Ki kimi yerlerde bu şekilde kullanılır.<br /><br />Revşen/Revşi, Kürtçe rewşen "aydınlık, ışıklı" kelimesinden gelir. Yani "rûşen". Kürtlerde, Türklerdeki genel kullanımın aksine, kadın ismidir.<br /><br />Simo, Smayîl adından kısaltılmıştır. Yani "İsmail". Önce de söylendiği gibi Kürtçe kelime başında ünlüye tahammüllü değildir. Ya proteze veya metateze başvurur. <br /><br />Temer, "Temir" ismidir tahminimce. Yani Timur. Temerhan (=Demirhan)şekli de bunu destekler.<br /><br />Türko, (kadın ismi olarak) Türkân adından muharreftir. Tıpkı Zeynep = Zeyno, Xecîce (Hatice) = Xeco gibi.<br /><br />Zinaver isminin eyer manasına gelen "zîn" ile alakalı olduğunu sanmıyorum. Zira ismin ilk hecesi kısadır. Fakat, irtibatlandırılacak herhangi bir şey de bilmiyorum maalesef.<br /><br />Ziri isminin aslı Zêrê'dir. Yani Türkçe Altune'nin muadili.Hakkı Kısmetlinoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-2214279355992692922020-05-23T05:45:03.207+03:002020-05-23T05:45:03.207+03:00Kalan isimlere dair bildiklerimi şöyle sıralayabil...Kalan isimlere dair bildiklerimi şöyle sıralayabilirim:<br /><br />Hafsad şüphesiz Kürtçe "yedi yüz" demektir. Buna benzer bir başka isim için krş. Hezar "bin". "Yediyüzlük, binlik (altın/başlık) değerinde" fikriyle bu isimlerin konulduğu söylenir.<br /><br />Hamo: Ahmed isminden gelir. Kürtçe, Ar. ef'el veznindeki birçok kelimede baştaki ünlüyü içeriye kaydırmak suretiyle metateze başvurur. Msl. Ar. ebleq (ablak) > Krd. belek (alaca); Ar. ebleh > Krd. behle. Ahmed de Hamed ve tabii Hamo olur. Çoğu örnekte Mehmet ile karışır. Mehmed Ali = Mihme Elî/Heme Elî.<br /><br />Hazne, en azından bazı örneklerde kesinlikle hazine anlamına gelmez. Telaffuzu takriben حزنه hezne (x değil) şeklindedir. Anlamı hakkında bilgim yok.<br /><br />Heremsi isminin Ermenice olma ihtimali bana zayıf geldi. Bizde bir akrabanın adıdır aynı zamanda. Ailede 8 göbeğe kadar net bir şekilde gayrimüslim yok. Ayrıca Erm. Hripsime adının Kürtçe Heremsi şekline dönüşmesini sesçe açıklamak mümkün değil. Ancak, ismin anlamı konusunda da bir fikrim yok.<br /><br />Hezni/Hizni, aslında Hüsnü'dür. Malum Arapça ötre Kürtçede /i/ veya /e/ olur. Krş. Hüsnüyusuf = Krd. Hiznîûsiv<br /><br />Jihat, Kürtçe jêhat(î) "becerikli, çalışkan" kelimesidir. "Mahir" isminin Kürtçesi diyebiliriz.<br /><br />Kazi, Kürtçe Qazê olmalıdır. Yani "kaz". Bu yaygın bir isimdir. Krş. Werdekê "ördek".<br /><br />Diğer adlarla ilgili yorumlarımı da uygun bir zamanda yazarım. Kolaylıklar diliyorum.Hakkı Kısmetlinoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-39090518915299062852020-05-22T21:47:05.570+03:002020-05-22T21:47:05.570+03:00Çok kıymetli bilgiler. Teşekkür ederim.Çok kıymetli bilgiler. Teşekkür ederim.Sevan Nişanyanhttps://www.blogger.com/profile/11368801692909214434noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-11114655394495970542020-05-22T17:04:59.900+03:002020-05-22T17:04:59.900+03:00İlk baştaki isimlere dair naçizane biraz bilgi ve...İlk baştaki isimlere dair naçizane biraz bilgi vermeye çalışayım. Uygun bir zamanda diğerleri hakkında da bir iki şey söylemek isterim.<br /><br />"Bilekş", ki bizim köyün de adıdır, kıymetli bir taş olarak geçer. بلخش veya بدخش Arapça ve Farsçada kullanılan şekillerdir (İng. balas-ruby). Yani Bedahşan.<br /><br />Cemet: "Buz" demektir (Ar.جمد) Umumiyetle çetin geçen kışlarda doğan kız çocuklarına bu ad verilir. Keza "Kaşem" ismi de aynı anlam ve sebebe dayanır (Krd. qeşem).<br /><br />Cehver, şeksiz "cevher" demektir. Bizde bu metatezli şekil kullanılır. 1893'teki Ziyaeddin Paşa'nın El-Hediye isimli Kürtçe-Arapça lügatçesine göre: "جهور} فرند حدید السیوف مقلوب جوهر".<br /><br />Cebelî/Cembelî, bu iki isim zannımca aynı. Anlamını bilmiyorum. Meşhur bir Hakkari beyinin ismidir. Mahmut Kızıl, onun adına yakılan şarkıyı 1965'te bir 45'lik plakta okumuş ve oldukça ses getirmişti.<br /><br />Çilgezî, muhtemelen "çilkezî"dir. Yani "kırk-belikli/örüklü".<br /><br />Çeko, Mem û Zîn mesnevisinde (1692) vezirin üç oğlundan biridir. Cesur, kurnaz biridir. Halk etimolojisi midir bilmem ama bunu Kürtçe çek "silah" kelimesiyle tefsir ederler.<br /><br />Delibaş, delil-baş denilen askerlerden gelmedir. Muşlu bir arkadaş büyük dedelerinden birinin de bu deli(l)başlardan olduğunu vaktiyle bana epey mağrurca anlatırdı. "Deli" adının da "delil" ile ilgili olması muhtemeldir.<br /><br />Ferho ismi Fahrettin veya Ferhatla ilgili değildir. "Ferhan" şeklinden muharreftir.Hakkı Kısmetlinoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-38871518770665019162020-05-22T16:04:54.835+03:002020-05-22T16:04:54.835+03:00Şıho sitede elbette var ama bu listede yok, çünkü ...Şıho sitede elbette var ama bu listede yok, çünkü Şeyho varyantı olarak gösterildi, ve hem Şıho hem Şeyho biçimleri Gaziantep ve Urfa'da Türkmenler arasında da Kürtlerdeki kadar yaygın.<br /><br />Yalnız Kürtlerde değil her toplumda ve bu meyanda Türklerde sayısız informel isim kullanılır. Ancak büyük bütçeli bir survey yapmadıkça bunlar hakkında sağlıklı bilgi edinmek mümkün değildir. Resmi kayıtlardaki adlar her açıdan en sağlıklı ve güvenilir araştırma kaynağıdır. Sevan Nişanyanhttps://www.blogger.com/profile/11368801692909214434noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-38766899340639923132020-05-21T22:15:11.298+03:002020-05-21T22:15:11.298+03:00Nüfus kayıtlarına bakarak bu çalışmayı yapmak yanı...Nüfus kayıtlarına bakarak bu çalışmayı yapmak yanıltıcı olabilir. Mesela nenemin ismi Guşe idi, nüfusta Gümüş diye geçiyordu. Kürtler devletsizliğe alışkın olduğu için nüfus memurunun ne yazdığına pek de dikkat etmiyorlardı. Buna bir örnek: Listenizde Şıho (Kürtçe yazımıyla Şıxo) yok. Ben bir Pazarcıklı olarak şu anda yaşayan en az on Şıxo sayarım ana kim bilir nüfus cüzdanlarına ne yazdılar? Euphrateshttps://www.blogger.com/profile/00433129131310458863noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1302467060357060984.post-59304735689247993872020-05-20T13:39:18.643+03:002020-05-20T13:39:18.643+03:00Bunların çoğu Nüfus memuru denetimi varken nasıl g...Bunların çoğu Nüfus memuru denetimi varken nasıl geçmiş denetimden. İlginç.uga972https://www.blogger.com/profile/08708586032402137174noreply@blogger.com