Tuesday, June 9, 2009

Vatanist

Kelimebaz'dan bir yazı. 9 Haziran 2009'da Taraf'ta çıktı.

Satanist varsa vatanist de var tabii, hangisi topluma daha zararlı bir akımdır onu ayrıca tartışırız. Şimdilik şöyle ipucu vereyim: Satanistler kaç bin tane faili meçhul cinayet işlemişler, kaç milyon kişiyi yanlış bir şey söyledi diye hayat boyu zindanlarda çürütmüşler, kaç başbakan asmışlar, kaç bin köy bombalamışlar, kaç yüzbin kişinin malını mülkünü yağmalamışlar, kaç yüz milyon çocuğun beynini saçma sapan hurafelerle mantara çevirmişler. Hele bir düşünün, sonra karşılaştırma yaparız.

Arapça watan mütevazı bir kelime. Bugün memleket tabiriyle anlattığımız şeyin adı, yani bir insanın doğup büyüdüğü yer. “Vatanın nere” diye sorunca bu ülkede insanlar “İspir’in Fısı¬rık köyündenim ağam” gibi bir cevap vermişler yüzlerce yıl boyunca. “Devlet” işleri bundan apayrı bir zeminde cereyan etmiş, ahaliyi zaten pek ilgilendirmemiş.

İnsanın doğup büyüdüğü yere duyduğu sevgiyi, bağlılığı devlete aktarma cambazlığına ilk girişenler 1860’larda Namık Kemal ve çevresidir. “Vatan Yahut Silistre” ne demek? “İspir, Silistre fark etmez, devlet sana öl diyorsa seve seve öleceksin” demek benim anladığım kadarıyla, başka bir anlam verebilen var mı? Profesyonel orduyu lağvedip mecburi hizmete dayalı askerliği getirirsen e tabii elin mahkum, ya afyon vereceksin ya beyinlerini gazlayacaksın ki soru moru sormadan gidip ölsünler.

*

Satan İbranice sin-teth-nun kökünden, muhtemelen “düş¬man” ya da “itham eden, töhmetçi” anlamında bir isim. Tevrat’ın erken kitaplarında adı geçmez, ancak daha geç döneme ait Tarihler, Eyüb ve Zekeriya kitaplarında sözü edilir; insanı sürekli günaha teşvik eden bir gücün veya varlığın adıdır. Arapçası neden *şâtân değil şaytân olmuş, Nöldeke’den beri tartışılmış bir mevzudur. Bir ara ona da girerim ama iki satırda özetlenecek konu değil.

1 comment:

  1. Güzel bir yazı ancak komik bir hata var. Kitabın adı Vatan Yahut Silistre değil, Vatan *yahut* silistre. Önce Vatan adıyla çıkmış, sansür gelince Silistre adı kullanılmış. Devamında iki isim de tutunca namıdiğer anlamında yahut ekiyle iki isim birden lafzedilmiş

    ReplyDelete