Friday, July 26, 2019

Türkçe yer adları dökümü


20. yüzyıl başları itibariyle kayıtlı olan 40.521 yer adımızdan 30.000 kadarı Türkçe. Yani Türkçe anlamlı kelimelerden veya Türkçede cari olan kişi ve soy adlarından türetilmiş. Türkçe anlamı kuşkulu olan isimleri sayıma katmadım, ya da hiç risk almadan "Türkçe" diye işaretledim. Tüm yer adları (devlet salnameleri, erkanı harbiye haritaları ve dahiliye vekaleti listeleri gibi) resmi kaynaklardan alınmıştır.
Haritada bu adların illere göre yoğunluğunu görüyoruz. Türkçe adların %75'ten fazla olduğu iller koyu renk gösterildi. En yükseği %99'la Çorum ve Kırıkkale. En düşükleri %2 ile Mardin ve %7 ile Batman.
Harita size tuhaf gelmiyor mu? Türkler bu ülkeyi hangi taraftan fethetmişti sahi?


Şekil 1: Türkçe yer adları %75+
Şekil 2: Türkçe yer adları %85-75-40

DÖKÜM
y. 1900 yer adı

Yun

Erm

Kr
Gürc-Laz
Ar-Sür

Türkçe

oran 
Kırıkkale 199 1 198       99
Çorum 765 5 1 3 756       99
Karabük 275 5 270       98
Eskişehir 406 8 398       98
Yozgat 645 1 11 3 630       98
Kütahya 638 16 622       97
Sakarya 574 11 3 1 559       97
Bilecik 265 5 2 258       97
Uşak 260 7 253       97
Bolu 526 16 510       97
Manisa 783 25 758       97
Afyon 493 16 477       97
Çankırı 397 14 1 382       96
Düzce 241 7 2 1 231       96
Yalova 56 2 54       96
Samsun 912 30 7 1 874       96
Zonguldak 333 14 1 318       95
Adana 583 6 15 1 5 556       95
Kocaeli 429 10 7 4 408       95
Denizli 445 23 2 420       94
Sinop 479 29 450       94
Burdur 214 13 201       94
Ankara 950 14 1 50 885       93
Çanakkale 607 46 561       92
Bartın 255 20 235       92
Edirne 279 22 257       92
Balıkesir 933 74 859       92
Amasya 386 25 6 355       92
Aydın 504 41 463       92
Tekirdağ 295 25 270       92
Mersin 552 38 9 505       91
Kırşehir 278 2 22 254       91
Nevşehir 183 16 167       91
Osmaniye 157 3 9 2 143       91
Ordu 480 42 5 433       90
Bursa 676 69 3 604       89
İzmir 748 85 1 662       89
Konya 852 63 2 38 749       88
Antalya 736 89 4 1 642       87
Kayseri 540 46 22 1 471       87
Kırklareli 206 27 179       87
Giresun 555 56 22 477       86
İstanbul 430 62 368       86
Aksaray 206 13 17 176       85
Muğla 501 76 425       85
Kastamonu 1169 175 2 1 991       85
Kahramanmaraş 512 13 27 32 8 432       84
Niğde 163 27 136       83
Sivas 1309 32 141 45 1091       83
Isparta 230 44 186       81
Tokat 690 115 40 535       78
Gaziantep 485 4 12 46 53 370       76
Kilis 147 2 2 21 10 112       76
Karaman 173 40 2 131       76
Hatay 423 13 6 1 87 316       75
Malatya 591 6 34 105 6 440       74
Iğdır 183 43 10 130       71
Gümüşhane 361 54 64 2 241       67
Adıyaman 552 3 45 128 32 344       62
Şanlıurfa 1056 17 236 145 658       62
Kars 389 3 145 21 6 214       55
Elazığ 649 162 158 3 326       50
Bingöl 379 132 58 189       50
Erzincan 606 1 275 30 300       50
Ardahan 256 37 5 89 125       49
Tunceli 503 197 78 228       45
Erzurum 1136 529 91 15 501       44
Diyarbakır 1091 121 503 32 435       40
Bayburt 180 2 111 3 64       36
Ağrı 595 101 296 198       33
Siirt 375 70 163 22 120       32
Rize 446 171 40 111 124       28
Trabzon 650 457 11 6 176       27
Şırnak 286 11 178 31 66       23
Van 808 1 437 186 184       23
Artvin 495 3 58 327 107       22
Muş 424 166 167 91       21
Bitlis 567 392 81 94       17
Hakkari 348 23 249 34 42       12
Batman 348 99 187 36 26         7
Mardin 719 7 571 128 13         2
at

13 comments:

  1. Halil KaraJuly 26, 2019 at 11:12 AM

    Hocam %75 dışındaki yerlerde Türkçe isimleri daha çok toplumlar mi vermiş yoksa Osmanlı, idare gerektirdiği için mi vermiş

    ReplyDelete
  2. AnonymousJuly 26, 2019 at 11:13 AM

    Sagol hocam! ikinci haritada dort renk, bundan daha fazla kategori var, sanirim. Ayrica yuzde dilimleri tutarli artmiyor (orn., %60 yok). Cok onemli degil ama (asagida zaten yazili dokum verilmis), belge niteligi tasiyan harita... belki "<50, 50-70, 70-90, >90" (dort kategori) veya "<30, 30-50, 50-70, 70-90, >90" (bes kategori) daha sik olabilir. Hem dilimler arasi daha tutarli, hem de dagilimi daha guzel yansitiyor gibi..

    ReplyDelete
    Replies
    1. Sevan NişanyanJuly 26, 2019 at 3:03 PM

      Ah, yanlış harita. Beş kademeli yerine üç kademeliyi koymuşum. Düzelttim.

      Delete
  3. tuncayJuly 26, 2019 at 3:50 PM

    Anadolu diyagonali yine is basinda.

    ReplyDelete
  4. Hamit seraJuly 30, 2019 at 1:35 AM

    Kırıkkale'nin Türklüğüne halel getiren biricik köyü ifşa etmeyelim lütfen.

    ReplyDelete
  5. DerdoAugust 3, 2019 at 1:20 PM

    Kulu'nun Atkafası köyünün hikayesi

    https://www.isvecgundemi.com/kulu/kulu-nun-at-kafasi-koyunun-ilginc-hikayesi-h6090.html

    ReplyDelete
  6. AtakanAugust 3, 2019 at 5:41 PM

    Türklerin anadolulu helenlerden ve rumlardan dönme olduğunu iddia ediyorsunuz.Peki, bununla ilgili bir kayıt var mı hiç? Yani, helenler de ermeniler de yaşanılan bir takım şeyleri yazıya dökme geleneğine sahipler.Biri bile çıkıp ''yav bizimkiler müslümanlaşıyorlar, mesihi terk ediyorlar'' dememiş mi? Bu tarz büyük değişim kimsenin mi ilgisini çekmemiş?

    Not:Türklerin köken olarak orta asyadan çok bu coğrafyadan olduklarını düşünüyorum.Ama yukarıdaki bahsettiğim mesele kafamı kurcalıyor.

    ReplyDelete
    Replies
    1. MemAugust 4, 2019 at 5:55 PM

      @Atakan

      Doğu Karadenizliler hariç Anadolu ve Balkan Türklerinin Doğu Asya kökenli olduğu genetik olarak kanıtlandı.Hatta Türkî diller soy aktarımıyla yayıldığı bariz olan dil ailelerinden kabul ediliyor.

      Eğer genetik forumlarında takılırsan bunun yaygın bir bilgi olduğunu görürsün.

      Ayrıca dönemin Bizans kaynakları(Ermenileri bilmiyorum) türkleşmenin Rum-Oğuz evlilikleriyle olduğunu açıkça yazıyor.

      Anthrogenica diye bir site var.Orada bunlar ve daha fazla genetik ve tarihi bilgi var, hemen gel.

      (Yalnız İngilizce bilmen gerekiyor.)

      https://anthrogenica.com/forum.php

      Genetiğe temel bir başlangıç istiyorsan şu siteler faydalı gelir.

      https://www.haplogruplar.com/

      https://www.haplogruplar.com/1395-2/

      https://turkishdna.blogspot.com/?m=1

      https://turkishdna.blogspot.com/2018/09/eurogenes-k13-otozomal-il-ortalamalar.html?m=1

      https://turkishdna.blogspot.com/2018/06/neolitik-cagdan-orta-caga-avrasyann.html?m=1

      https://turkishdna.blogspot.com/2018/05/balkan-turklerinin-otozomal-ve-y-dna.html?m=1

      https://turkishdna.blogspot.com/2018/03/turkler-ve-komsu-etnisiteler-arasndaki.html?m=1

      Delete
    2. Onur DincerAugust 5, 2019 at 12:02 AM

      Boşnak (ya da bugün Boşnak denen Sırp ve Hırvatların) ve Arnavutların veya çeşitli Kafkasya halklarının Müslümanlaşmasına dair de bunlar Müslümanlaşıyor, Hristiyanlığı bırakıyor tarzında pek bir kayıt yok elimizde yalnız ki onların Müslümanlaşması kayıtların nispeten bol olduğu Osmanlı devrinde. 19. asırdan ya da en erken geç 18. asırdan itibaren Batı dünyasının İslam dünyasındaki gelişmeleri daha yakından takip etmesi ile beraber İslama geçiş olayları daha çok radara alınır oluyor, ama gel gör ki o devirlerde de İslama geçiş çok olmuyor dünyada yine Batının öne çıkışı ile bağlantılı olarak.

      Delete
    3. Onur DincerAugust 5, 2019 at 4:13 PM

      Yukarıda Boşnak, Arnavut ve Kafkasya halkları için dediklerime Bulgarları da katabilirim.

      İster Müslümanlaşmalar olsun, ister karışmalar olsun, bahsettiğim geç 18. asır ya da 19. asırdan evvelki devirlerde yeterince kaydedilmemişlerdir, Osmanlı bu tip şeyleri pek kaydetmezdi, Batılıların ya da diğer devletlerin de o devirlerde Osmanlı'daki gelişmeleri takip imkanları oldukça kısıtlıydı.

      Mem'in link verdiği sitelerden haplogrouplar.com'u tavsiye etmem şahsen, değişik yazarların yazdığı bir site, ama ne yazık ki bazı yazarlarının bilimsel standartları oldukça düşük kalıyor (hem genetik hem tarih konularında).

      Delete
    4. AtakanAugust 5, 2019 at 9:16 PM

      Türklerin orta asyayla hiçbir şekilde bir bağı olmadığını iddia etmedim.Çoğunlukla kökenleri balkan, anadolu ve kafkasya.Türkler doğu asya kökenlidir demekle, türklerin doğu asyalı ataları da vardır demek ayrı şeyler.

      Bugün, her amerikalı zenci hatrı sayılır bir oranda avrupa geni taşımaktadır.Biri çıkıp,''afro amerikalılar avrupa kökenlidir.'' derse kıçlarıyla gülerler.

      Sizi bilemem ama mesela benim ailem bayburt, gümüşhane ve trabzonlu kökenlere sahiptir.Bu bölgelerden göçmek zorunda bırakılmış rum ve ermenilerin çocuklarıyla tanıştım ve sima olarak bizimkilerden gram farkı olmadığını gördüm.Yani bu DNA işlerinde bu meseleleri aramak biraz boş.Aynaya bakman yeterli diye düşünüyorum.

      Delete
  7. MetinAugust 20, 2019 at 10:46 PM

    Batman, Hakkari, Siirt ve Şırnak'ta eski Türkçe yer adı aramak biraz abes kaçar. Türklerin bu coğrafyaya gelişinden günümüze kadar buralarda doğru düzgün bir Türk yerleşimi olmadı bile.

    ReplyDelete
  8. UnknownSeptember 5, 2020 at 7:22 PM

    400 cadirdan büyük bir imparatorluğa nasil imulasildigi asikar kiz alindi kiz verildi akrabaliklar olustu ve gen havuzu genisledi bu arada yasadisi ve tore disi erleni gençle turkkizi turkgenciyle ermeni genckiz cerkezkiziyla ermeni genc rumkiziyla Türk genc kurt genciyle ermeni kiz arapgencle turk kiz turk gencle arap kiz asik oldular bol bol sevistiler ve bugunlere gelindi hitler ve musolini gibi ari bir irk ruyasi düşü gormek kadar salakca ve ahmakca bir düşünce 💭 💭 💭 yapısına kendini kaptiran geri zekalilar bu ulkeye ve bu guzel indan topluluğuna zarar veren en somut anlayistir... Yani diyeceğim hepimiz bu cografyanin toptan otokton yerli kavimleriyiz kim nederse desin halklar kardestir hepimiz Anadoluyuz hepimiz turkiyeliyiz. Yasasin halklarin kardesligi kahrolsun ayrimci stotikocu tutucu bölücü anlayis kahrolsun fasizmmmmmmm...

    ReplyDelete

Subscribe to: Post Comments (Atom)