Saturday, January 21, 2017

Atan Osmanlıydı, bunlar Cumhuriyet çocuğudur

Elbette senin Atan az da olsa Batı fikriyatına vakıftı, fokstrot oynardı, Parisli terzilerden giyinirdi, Madam Korin'le cilveleşirdi, bunlar kadar cahil değildi. 
Başka türlü olamazdı çünkü Abdülhamit okullarında okumuştu. Çağdaşı olan son devir Osmanlı elitinin vasatından öte bir numarası yoktu. Düşün ki son Halife-i Müslimîn olan Abdülmecid Efendi Frenk tarzında ressamdı, hayli cüretkâr nü’ler de yaptı. Hainler şahı Damat Ferid Paşa, yalısında verdiği içkili davetlerde, Vahidettin’in kardeşi olan eşiyle birlikte dört el piyanoda Haydn çalardı. Siyasi nutuklarında hep eski Yunan ve Roma mitolojisinden örnekler verdi diye eleştirilmişti.

1950’lerden bu yana memleket cahillerin zafer alayına döndü diyorsun. İyi de bunlar tarlada yetişmedi. Öve öve bitiremediğin Cumhuriyet’in mahsulüdürler, nasıl ki ötekiler de son devir Osmanlı üst sınıf kültürünün sonuçları idiyse.


14 yorum:

  1. Son cümleyi, daha doğrusu oradaki tezi biraz daha temellendirip açabilir misiniz? Özellikle bunların Cumhuriyet' in ürünü olduğu kısmını.
    Yanıtla
  2. Şu da güzel bir cevap olabilir belki;

    1950’lerden bu yana memleket cahillerin zafer alayına döndü diyorsun. İyi de bunlar tarlada yetişmedi. "Şarktan ve garptan gelebilen bilcümle tesirlerden tamamen uzak, seciye-i milliye ve tarihiyemizle mütenasip bir kültür"ün* mahsulüdürler, nasıl ki ötekiler "şarktan ve garptan gelebilen bilcümle tesirlerle dolu, seciye-i milliye ve tarihiyemize mugayir bir kültür"ün sonuçları idiyse.

    * 1921’de Ankara Meclisi’nin topladığı Maarif Kongresi’nin önde gelen kaygısı “şarktan ve garptan gelebilen bilcümle tesirlerden tamamen uzak, seciye-i milliye ve tarihiyemizle mütenasip bir kültür” oluşturmaktı. O günden beri de değişen bir şey yoktur.
    Vatan kurtardı, halifeyi kovdu, daha ne?
    (Taraf gazetesi HerTaraf sayfası 29 Mart 2009)
    Yanıtla
  3. Doğru! Batılı benzerleri gibi Aristokrat kul kültüründen geliyorlardı. Ama içleri Damat Ferit gibi hainler, Tevfik Paşa gibi kullara istediklerini yapmayı reva görenler, Enver Paşa gibi ne yapsa beceremeyenlerle doluydu!.. Ama bunlar, Cumhuriyetin değil, çökmekte olan kapitalizmin lımpen kanadı! Guya karşıdevrim yapmaya çalışıyorlar ama asıl amaçları sermayeyi güç yoluyla egemen kılmak! Bunun literatürdeki adı da basbayağı "Faşizm"dir!..
    Yanıtla
  4. Bu kadar düz bağlantı kurmayın. Köy Enstitüleri Tayyip gibiler yetişsin diye mi açıldı yani? Abdülhamit zamanında da bu bedevi kafalar vardı ama yönetime gelemiyorlardı, Cumhuriyet'in hatası herhalde demokrasi fikrini ateşleyip bunları biraz adam yerine koymak oldu.
    Yanıtla

    Yanıtlar



    1. Köy Enstitüleri'ni kuran da, kapatan da aynı cumhuriyet değil miydi?

      Tıpkı çıkarları gerektirdiğinde komünist parti kurup sonra komünizmi yasaklayanların, veya okullardan din dersini kaldırıp ardından 12 Eylül'de zorunlu yapanların aynı "cumhuriyetçi" Kemalist paşalar olması gibi.

      "Modernlik" de, "laiklik" de, "din" de onların siyasi çıkarlarının bir kılıfıdır. Yeri geldiğinde toplumsal muhalefete karşı kullanırlar, fakat muhalefet aynısını yapınca tu kaka ilan ederler. Bugün de aynı filmi "Muhterem Hocaefendi"lerinin "FETÖ" ilan edilmesinde izlemiyor muyuz?
    2. Demokrasi yerine elitist monarşi kurulabilse bu kadar felaket olmazdı herhalde. Alt tabaka/aristokrat türeme diferansiyelini düşündükçe içim acıyor. Kemalizmin getirdiği açık ara en büyük felaket demokrasi kültü olsa gerek. Gerçi öyle ya da böyle gelecekti elbet.

      Zira sadece Türkiye'ye özel bir durumdan bahsetmiyoruz. Demokrasinin getirdiği kültürel çöküşü her tarafta bulmak mümkün. Gidin Londra'ya, New York'a, Paris'e bakın ve ağlayın. Barbarlar kapıda değil, çoktan içerdeler ve arkadaşları için kapıları açık bıraktılar. Alaric de gelir yakında...

      Kralların, soyluların, hiyerarşinin insan medeniyetinin doğal formu olduğunu zor yoldan öğreneceğiz gibi duruyor.
  5. Neden hiçbir şey bilmeden her şey hakkında konuşuyorsunuz?Siz düşünüyorsanız ben ne yapıyorum?Cumhuriyetin çocukları yok.Cumhuriyet Cumartesi yasağını çiğneyenlerin sakızıdır.Ve Rab bu yasağı çiğneyenlere aşağılık maymunlar olun buyurmuştur.Cumhuriyetin maymunları sadece taklit etmektedirler.Maymunun taklidinden ancak bir maymun hoşlanır.Çünkü o da taklit yeteneğine haizdir.Atam insandı lakin bunlar maymundur!
    Yanıtla
  6. Osmanlı eliti ile TC halkını karşılaştırmak baştan haksızlık ve tuhaf. Bir tanesi adı üzerinde "elit".

    Yukarıdaki arkadaşın dediği gibi, müslüman teba yine aynıydı, yönetime gelemiyordu sadece. O dönem de memleket "cahillerin zafer alayıydı" yani.
    Yanıtla

    Yanıtlar



    1. "Osmanlı eliti ile TC halkını karşılaştırmak baştan haksızlık ve tuhaf. Bir tanesi adı üzerinde "elit"."

      "Elit"ten kasıt irsi bir aristokrasi ise ikisi de elit değil halk çocuğudurlar. Osmanlı'da "elit" denebilecek bir zümre -İstanbul'un fethiyle Çandarlı ailesinin tasfiyesinden sonra- yoktu. Belki 18. yy'da ortaya çıkan "ayan"lar bu tanıma girebilirdi, ama onlar da II. Mahmut ve Tanzimat'ın merkeziyetçi reformlarıyla tasfiye edildi.
  7. Sevan Bey'in son cümlesini kanıtlayan bir örnek de bazı Osmanlı vezir ve ayan ailelerinin soyundan gelen Cumhuriyet aydınları değil midir? Köprülüler (örn; Fuat Köprülü), Karaosmanoğulları (örn; Yakup Kadri Karaosmanoğlu), Çapanoğulları (örn; Münir Süleyman Çapanoğlu) gibi.

    Hatta daha geriye gidersek Ramazanoğulları ve İsfendiyaroğulları gibi Osmanlı'ya en son katılan beylik ailelerinin soyundan Cumhuriyet dönemine kalanlar da vardır. Bunun şu an adını hatırlamadığım bir örneğini NTV Tarih dergisinde okumuştum. Anne ve baba tarafından yukarıda söylediğim her iki bey ailesinden gelen.
    Yanıtla
  8. Bir önceki yorumuma devamla hatırladıklarımın arasında Çandarlı, Sokollu, Hacı Bayram, Mevlana gibi diğerlerinin soyundan gelenlerin de olduğunu eklemek isterim.
    -Bir de Hacı Bektaş soyundan geldikleri iddiasında olan dedeler var, ancak Hacı Bektaş'ın tarihsel kişiliğinin meçhul olduğunu, onun evlenmediği ve soyunun sürmediği inancındaki Alevi-Bektaşilerin de olduğunu hatırlarsak bu iddia kuşkuludur-
    Yanıtla
  9. Aziz sancar da osmanlidir eş geçmeyelim...
    Yanıtla
  10. Osmanlida tanınmış bir yayımcı olan Sevan Nişanyan'ın dedesi ve onun cumhuriyet döneminde tanınmış bir yazar olan torunu...

    Cumhuriyetin esprisi belki de sabancı, doğan gibi köylülerden bir süper güç çıkarmak oldu. Bu rasyonelmidir tartışılır?

    Sormak istediğim soru; özellikle islam ülkelerinde geçiş veya devrim denilen süreçleri başta gayrimüslim, azınlık vb. grupların tef çalarak karşılaması bir gaflet değilmidir? Gün sonunda en büyük darbeyi kendileri yemiyor, zararı en çok onlar görmüyor mu?
    Yanıtla
  11. Unuttuğunuz bir şey var Aldulmecid Efendi'ler ressamlıkla meşgulken halk okuma yazma bilmiyordu. Cumhuriyetin ayağında ayakkabısı olmayan arkeologlar yetiştirdi. Bunun dünyada başka bir örneği yoktur.
    Yanıtla

No comments:

Post a Comment