Saturday, April 1, 2017

Tiberius

2014 Ağustosunda, Ahmet Davutoğlu'nun başbakan atandığı günlerde yazılmış bir mektup.
 
Suetonius'un 12 Caesar'ını okudum. Robert Graves'in tercümesi enfes, cümleleri berrak bir pınar gibi akıyor.

On iki Sezar arasında şu ara güncel olanı Tiberius. Yıllarca yüce Augustus'un gölgesi altında ketum, kapalı bir adam olarak yaşamış. Kariyeri gidip gelmiş. Bir ara siyasetten elini çekip yedi yıl Rodos'ta sürgün yaşamış; tarihçi ve şair olmayı düşlemiş.
tiberius ile ilgili görsel sonucu
Başa geçtiğinde nazik, yumuşak huylu biri izlenimini vermiş. Cumhuriyeti restore edeceği rivayet edilmiş. Adım adım canavara dönüşmüş. Yaptığı katliamların, işlediği cinayetlerin haddi hesabı yok. Ailesindeki herkesi (çoğunu işkence ile) öldürtmüş.  En yakın adamlarını, siyasi müttefiklerini, bakanlarını ortadan kaldırmış. Öyle anlaşılıyor ki o sarmalın içine girmesinin sebeplerinden biri, yaptıklarının kötülüğünü anlayacak kadar akıllı ve dürüst biri olması. Kötülüğünü yüzüne vurma potansiyeli olan herkesi eninde sonunda ortadan kaldırmış. Öldürdükçe, daha fazla öldürmesi için gerekçe yaratmış. En çarpıcı hikâyelerden biri: kendisine karşı kurulan kumpasta yer almış biriyle yanlışlıkla karıştırıldığı için eski dostu olan suçsuz birini idam ettirmiş; sonra herhalde utandığından, olaydan haberi olan herkesi idam ettirmiş.

Altmış küsur yaşında Roma'yı bırakıp Capri adasına çekilmiş; anlaşılan siyasetten uzaklaşıp genç kız ve oğlanlarla hayatın tadını çıkarmaya niyetlenmiş. Roma'da işleri, kendisine sadakatten başka hiçbir özelliği olmayan Sejanus’a bırakmış. Kendisine kafa tutabilecek siyasi tabanı ve aile geçmişi olan herkesi Sejanus vasıtasıyla ortadan kaldırtmış. Sonunda tabi Sejanus aşırı güçlendiği için, onu da öldürtmek zorunda kalmış. Capri'deki güvenlik teşkilatı Sejanus'un adamları olduğundan, mecbur, onları da temizlemiş.

Hem Kayseri'nin hem Sivas'ın adı bu Tiberius'tan gelir, biliyorsun değil mi? Hazret MS 17 yılında Kapadokya krallığını lağvedip orayı vilayet yapmış, başkenti olan şehrin adı da Caesarrea = Kaisaria diye düzeltilmiş. Aşağı yukarı aynı yıl, rakip kentin adı da Sebasteia olmuş. Aynı şeyin Yunancası, ikisi de Sultaniye anlamında.

No comments:

Post a Comment