Sunday, March 25, 2018

Ahıska Türkleri

Gürcülerden bahis açmışken “Ahıska Türklerini” de es geçmeyelim. Türk milletinin oluşum öyküsü açısından ilginç bir konudur.
1992-93’ten sonra resmileşen öğretiye göre Artvin merkez ilçe ile Yusufeli, Ardanuç ve (Meydancık hariç) Şavşat ilçeleri ve Ardahan Posof halkı “Ahıska Türkü” sayılıyor. Adı geçen beş ilçenin özelliği, bu yerlerdeki “eski” yer adlarının yüzde 90 ila 92’sinin Gürcüce olması. Kalanlar Ermenice. Türkçe yer adı, son yüz yılda ihdas edilenler dışında, iki üç tane. Yüzde birden az.
Sınırın ötesinde kalan Ahıska (Akhaltsikhe) ile beraber bu yerler tarihte ayrı devlet olmuş. Gürcü krallığının beylerinden biri olan Sarkis Cakeli 1260’larda Moğol Hanıyla anlaşıp, başkenti Ahıska olan Meskheti diyarında hükümdarlık ilan etmiş. Soyundan gelenler 300 küsur yıl boyunca devleti sürdürmüşler. 1570’lerde Ahıska beyi 2. Menuçihr Cakeli İstanbul’da törenle Müslüman olup Mustafa Paşa adını almış. Yerine geçen kardeşi Beka da ehl-i sünnet yolunu seçip Sefer Paşa olmuş. Hıristiyan tebaalarını da aynı yola davet etmişler. Çıldır beylerbeyiliği makamını babadan oğula sürdürmüşler. Aile halen devam ediyor. Demirel ve Çiller zamanında bakan olan rahmetli Hasan Ekinci o sülaleden olduğunu bana anlatmıştı.
16. yy’dan önce de Müslümanlık eğilimleri var mıydı? Muhtemelen vardı. İlhanlıların Müslümanlığı seçtiği dönemde onlarla sıkı fıkı olmuşlar; Akkoyunlulara, Safevilere baş eğmişler. Mutlaka kültür ve personel alışverişi olmuştur.
Peki Kıpçaklık var mı? O kısım tamamiyle hayal mahsulü gibi görünüyor. Şurası gerçek: 1100 yılı civarında Gürcü kralı 4. David, Türklerin harap ettiği Gürcü askeri aristokrasisini yeniden ayağa kaldırmak için kuzeydeki Kıpçaklarla anlaşmış, beyleriyle beraber 40.000 Kıpçak askerini ülkesine davet etmiş.[1] Bunlar uzun süre Gürcü krallığında çeşitli roller oynamışlar, sonra bir kısmı Avrasya bozkırına geri dönmüş, gerisi yerleşip Gürcülere karışmış. Lakin özellikle Ahıska bölgesine yerleştiklerine dair en ufak bir belirti yok. Cakelilerin Kıpçak soylu olduklarına dair bir bilgi de yok. İşin kötüsü, “Ahıska Türklerinin” konuştuğu Türkçenin Kıpçakçayla (yani Kırım ve Volga Tatarcasıyla) bir alakası yok, bildiğimiz Türkiye (yani Oğuz) Türkçesi.
Türkiye’de bu Kıpçak meselesini meşhur eden zat, Türk-İslam sentezinin ideologlarından Fahreddin Kirzioğlu’dur. Tezleri bildiğiniz deli saçmasıdır. Fakat Devlet’in belli kademelerinde itibarı büyük olduğundan, 1960’lardan itibaren Artvin-Şavşat-Posof ahalisinin “Kıpçak Türkü” olduğu tezi adeta gerçekmiş gibi öğretilmiş, oraların halkı da sanki dünmüş gibi Kıpçak atalarını hatırlamaya başlamıştır. 1991’de Stalin’in Orta Asya’ya sürdüğü Ahıska Türkleri dünya basınına yansıyınca, bu kez bu vatandaşlarımızın da “Ahıska Türkü” olduğu keşfedilerek resmi tarih bir kez daha revize edilmiştir. Şimdi bu güzel insanlara (ciddiyim, Artvinliler şekerdir) “Gürcü” olduklarını ima edecek bir şey söylerseniz dayak yemeden nasıl kaçacağınızı önceden planlamanız gerekir.
*
Demek ki iki grubu ayırmak gerekiyor. Batum şehri ile Acara özerk bölgesi (ve Artvin’in Borçka-Hopa tarafı ile Şavşat’ın Meydancık vadisi) halkı Müslüman Gürcü, Acara lehçesi konuşurlar, 1810’lara dek asıl Gürcistan’a tabi olmuşlar, doğrudan veya dolaylı Hıristiyan egemenliği altında yaşamışlar. Ahıska (ve Şavşat-Yusufeli, Posof) halkı ise 450 yıldan beri İslam egemenliğinde yaşamış. Belki diğer Osmanlı İslam unsurlarıyla iç içe geçmiş, uzun süreden beri Türkçe konuşurlar. [Üçüncü bir unsur Gürcistan’ın doğusundan gelen İngilo Gürcüleriymiş; Şafii mezhebindenmişler. Bildiğim tek yerleşimleri Ceyhan’ın Dağistan mahallesi.]
Haritamız kendilerini “Ahıska Türkü” olarak tanımlayan 164 yerleşimi gösteriyor. (Özellikle Yusufeli ve Artvin merkezde epey eksiğim olabilir, çünkü Ahıskalılığa ilişkin net bir beyan bulmadıkça işaretlemedim.) 1877-78’de Artvin ve Ardahan Rus idaresine girince, diğer Kafkaslılar kadar olmasa da, Anadolu içine doğru bir Ahıskalı diasporası yaşanmış.


  


[1] Vakhuşt Bagration’un Gürcü Vekâyinamesi (Kartlis Tskhovreba), bölüm 18, bu konuda asli kaynaktır. İngilizcesi: http://www.attalus.org/armenian/gc6.htm

41 comments:

  1. Yıllardan beri çeşitli genetik proje, grup ve forumlarında yöneticilik yaptığım ve coğrafyamızın genetiğine dair test ve çalışmaları takip ettiğim için Ahıska ve Artvin Türkü (Türkofon Müslümanı) genetik sonuçları da görme fırsatım oldu (Posof Türkü sonucu görmedim maalesef). Gözüme çarpan şu oldu: Ahıska ve Artvin Türklerinde, Anadolu'da tıpkı Trabzon (en batısındaki Çepnilerin yaşadığı eskiden Giresun'a bağlı olan Şalpazarı ve Beşikdüzü ilçeleri ve tek Alevi köyü olan ve eskiden de adı Türkçe olan Eskiköy hariç), Rize, İspir ve kısmen Bayburt ve Gümüşhane Türklerinde olduğu gibi, Türki genetik miksli çıkan kimse görmedim, Artvin ve Ahıska Türkleri tam coğrafyalarından bekleneceği gibi Ermeni ve Gürcü genetik ortalamalarının arasında bir genetik taşıyorlar. Bu genetik sonuçlarla yer isimleri arasında bir paralellik kurulabilir.

    ReplyDelete
    Replies
    1. İki adet Tonya sonucu var. Biri Ortamahalle'den, diğeri İskenderli'den. İkisi de %67 Turk_Giresun, %33 Turk_Trabzon arasında kümeleniyor. İsterseniz kit no'larını atabilirim.
      Bu arada Şalpazarı, Düzköy, Çarşıbaşı gibi yerlerden örnek de yok henüz. Sadece bir tane Beşikdüzü+Vakfıkebir görebildim başka yok. İki tane yarı Akçaabatlı gördüm onlar da gayet Türkiye ortalamasındaydı. Eskiköy örneğini Gedmatch'e yükleyen de benim bu arada :)

      Delete
    2. @hayudo

      Üç tam Tonyalı sonucu var elimizde, bir de kısmen Tonyalı olduğunu bildiğimiz tam Trabzonlu sonucu var elimizde, hiçbirinde Türki miks çıkmadı, hepsi Müslüman bu arada. Eskiköylü hariç elimizdeki altı tam Akçaabatlı sonucu içinde birinde çok az da olsa Türki miks çıktı, diğerlerinde çıkmadı, onların da hepsi Müslüman ve ayrıca Türkofon. Eskiköy örneğine gelince, köyün Akçaabat'ın geri kalan köylerinin tersine Alevi ve öteden beri Türkçe isimli olması ve izole yapısı dikkate alındığında sonucu bizim için hiç şaşırtıcı olmadı.

      Bahsettiğiniz yarı Akçaabatlıların diğer yarılarının nereden olduğunu söyleyebilir misiniz? Diğer yarıları Türkiye'nin Türki miks gösteren yerlerindense dediğiniz sonuç normal.

      Elinizdeki Tonyalıların GEDmatch kit nolarını paylaşırsanız sevinirim. Bir de tüm bilinen soyları Tonya'dan mı onların? Son dönemlerde Tonyalılar Şalpazarı'ndan kız almaya başladılar Şalpazarı taraflarının son dönemlerde Alevilikten Sünniliğe geçmesi ile beraber.

      Doğu Trabzon'a hiç değinmemişsiniz bile, orada da ister Türkofon ister Grekofon olsun Müslümanlarda Türki miks çıkmadı hiç ki bu durum Rize ve Artvin için de böyle elimizdeki sonuçlara göre.

      Trabzon ve civar il ve bölgelerin genetiği hakkında ilgili blogumuza bakmanızı tavsiye ederim:

      https://dogukaradenizdna.blogspot.com/

      Delete
    3. This comment has been removed by the author.

      Delete
  2. hocam anne tarafı şavşatlı olan ve hayatının önemli bir bölümü doğu karadeniz bölgesinde geçmiş biri olarak yazdıklarınızı büyük bir merak ve zevkle takip ediyorum.(karadeniz meraklısı için gezi rehberi de güzeldi) şunu söyleyebilirim ki şavşat merkez yerel ağzında bolca gürcüce kelime vardır. ama şavşatlılar kendilerini gürcü olarak kabul etmezler genelde. gürcü olarak meydancık/imerhev vadisi halkını adlandırırlar.bu adlandırma biraz aşağılama içerebilir bazen ama genelde içermez.bu, rize merkez halkının lazca konuşan ilçelerin halklarını daha az dindar diyerek nitelemesi ve lazların da rize merkezi tutucu diye nitelemesi türünden tipik taşranın komşu sürtüşmesi düzeyindedir :)şavşat merkez halkında öyle türk milliyetçiliği filan güçlü değildir. zaten eskiden beri sol damar güçlüdür.

    ReplyDelete
    Replies
    1. İlk 1987'de arabam çamura battığında bir gece Yavuzköy'de kaldım. Ertesi sene İmerhevi Maden köyde üç gün üç gece süren bir düğüne misafir oldum. 1989'da Şavşat merkezde, 2004'te Karagöl'de, 2010'da yine Yavuzköy'de kaldım. Az buçuk tanırım oraları :) Eski Devyolcuların menkıbelerini de birinci ağızdan dinlemişliğim vardır.

      Delete
  3. Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Yaylalar ve Yüncüler köyleri Hemşinli; Balcılı, Bıçakçılar ve Yüksekoba köyleri ise Gürcüdür. Geri kalan köyler genellikle Ahıska Türküdür. Yanlış çıkar mı bilmem ama.

    ReplyDelete
    Replies
    1. :) İnsan nasıl unutuyor! Hevag'a defalarca gittim, hem dağdan yürüyüşle hem arabayla. Kaç tane dostumuz da vardı, hepsinin adı çıkmış aklımdan. Tabi biliyorum Hemşinli olduklarını.

      Delete
  4. Öyle bir temellendiriliyor ki sanki Akhaltskhe denilen yer bir Almatı, bir Kazan, bir Bişkekmiş gibi. En nihayetinde Güney Kafkasya'da yer alan bu şehir, nasıl ezelden beri Türk (ve de Kıpçak) olabilir ki? Burada bir göç veya asimilasyon söz konusu olmalı. Sanki, bir ihtimal daha yok.

    ReplyDelete
  5. iltifat için teşekkürler... artvin, saltatra - artvin,yukarı hod ile batum, maxincauri - batum, çakvi karışımıyım. bana gönül rahatlığıyla gürcü diyebilirsiniz. (aslında acara'yı tercih ederim) ama babannem "gürcü değiliz" diyerek babasının gürcüce konuşmasına mani olurmuş. yukarı hod bağlantısı nedeniyle haklı olduğu yerler olabilir diyorum.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Artvin'e ilk vurulduğum yerdir Yukarı Hod. Yaylalara çıktık, "siz kimsiniz da" deyip zorla yemeğe alıkoydular, bütün gün sohbetle geçti. Artvin ilinde ilk günümüzdü.

      Delete
    2. Sevan Üstadım;Yusufeli ve Uzundere de Poşa köyleride mevcut,Yusufelinde yol yanında bir köy vardı,adını anımsayamadım şimdi, Siyah tenli İnsanlar dan oluşurdu,sanırsınız Pakistan Karaçi diyarı orası, eskiden Tortumlu Poşa Yusuf meşhur du bölgede, kendisi Çerçicilik yapardı bilmem ki belkide rahmetli olmuştur.bölgedeki Poşalar 2000 yılı başlarına kadar Çerçicilik yaparak geçinirdi belki halen daha yapanları vardır.
      ________________________________
      Sevan Üstadım; ayrıca eklemek istediğim bir mevzu var,Türkçe Wikipedi şükürler olsun ki yasaklandı, ee tabi güzel ve doğru şeylerde vardı kaynaklı bir şekilde yazıldı edildi fakat Resmi tarihin çarpıtmalarının önüne bir türlü geçilemedi veya bilerek engel olunmadı.
      Ben yıllar önce bir çok madde açtım ve evrensel bir çok kaynaklar iliştirerek maddeler hazırladım ama maalesef engellendim, Çokça uyardık gelin etmeyin bu resmi tarih zırvalarını maddelere eklemeyin diye ama birileri, ki ben onlara resmi editör devlet ajanları diyiyorum,Halen daha Kıpçak saçmalığı vb.bölge ve köy maddelerinde yazılı,Düşünün Türkçe vikipedi sayfasında ki İskitler maddesinde İskitlerin konuştuğu dil bilinmiyor ve İskitler Türkmüş alın size iyi ki yasaklanmış dedirttiren zırvalıklar.Türkçe Vikipedi nin editörleri Türk istihbarat elemanı gibi kişi veya gruplardan dan oluşuyor. çünkü çok sırıtıyor bu halleri.

      Delete
  6. "Bunlar uzun süre Gürcü krallığında çeşitli roller oynamışlar, sonra bir kısmı Avrasya bozkırına geri dönmüş, gerisi yerleşip Gürcülere karışmış."

    Kaynak nedir?

    ReplyDelete
  7. Valla benim babam Bayburtlu. %1 Sibiryalı, %3 Doğu Asyalı çıktı. Modellendiğinde %25 Nogay, %25 Karadeniz Rumu, %25 Gürcü, %25 Ermeni çıkıyor. Ki bunlar normal. Ancak Türki köken var.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bayburtluların bir kısmında Türki köken çıkıyor zaten. Babanızın köy adı eskiden de Türkçe miydi, yoksa eski yerli dillerinden (örn. Ermenice) mi geliyordu? Bayburt'ta eskiden beri adı Türkçe olan köyler çok.

      Delete
    2. Babamın köyünün eski adı Ermenice ama tamamen Müslüman olan bir köy. Nüfus kayıtları ise çok ilginç. 1870'ler, 1880'lerde doğan ve isimleri öz Türkçe olan insanlar olan bir köy ki bu Cumhuriyet öncesi dönem için çok ilgi çekici. Dolayısı ile köy adları ile Orta Asya izlerinin %100 korelasyonu olduğunu sanmıyorum. Belli ki bu köyün ciddi bir bölümü (belki %20'si, 25'i) Türkmendi. Y-DNA de C gibi hiç beklenmedik bir Moğol soyu.

      Delete
    3. Gedmatch'e yüklediniz mi sonucunu? Yüklediyseniz kit no'su var mı? Teşekkürler

      Delete
    4. Meraklı:
      Bu araştırmayı nasıl yaptınız, bilgi verir misiniz?

      Delete
    5. This comment has been removed by the author.

      Delete
    6. @merakli

      Y-DNA de C gibi hiç beklenmedik bir Moğol soyu.

      Her C Y-DNA haplogrubu Moğollardan geliyor değil, birçoğu Türki köklü.

      Delete
    7. Onur bey, Gedmatch kit no'su var mı arkadaşın? Varsa şu maile atabilir misiniz: haydolympos@gmail.com

      Delete
    8. Merhaba @merakli, ben de C haplogrubundanım ve dedelerim Gümüşhaneli. Bayburt-Gümüşhane hattında iki tane C sonucunun çıkması bana çok ilginç geldi. Belli ki belirgin bir Oğuz mirası var boy olarak bilmesek de. Belki aynı alt dala mensup çıkarız, bu konuyu konuşabilmemiz mümkün müdür?

      Delete
    9. @hayudo

      Onur bey, Gedmatch kit no'su var mı arkadaşın? Varsa şu maile atabilir misiniz: haydolympos@gmail.com

      merakli'nin babasını ya da kendisini soruyorsanız onların GEDmatch kit numaralarını ya da datalarının GEDmatch'e yüklenip yüklenmediğini bilmiyorum, zaten bilseydim bile öncelikle merakli'den izin almam gerekirdi sizinle paylaşmak için. merakli bu blogu takip ediyorsa belki kendisi cevap verir konu hakkında.

      Delete
  8. 40 bin Kıpçak aileleriyle birlikte davet ediliyor Gürcistan'a, bu da en az 200-300 bin baş eder herhalde. Devasa bir nüfus bu o devirde.

    "Bunlar uzun süre Gürcü krallığında çeşitli roller oynamışlar, sonra bir kısmı Avrasya bozkırına geri dönmüş, gerisi yerleşip Gürcülere karışmış."

    Hiçbir kaynakta Avrasya bozkırına geri döndükleri bilgisine rastlamadım, kaynağınız nedir?

    ReplyDelete
  9. "The medieval compendium of the East Slavic chronicles known as Hypatian Codex relates that after the death of Vladimir Monomakh in 1125, Khan Syrchan of the Don Kipchaks, Otrak's brother, sent a singer to Otrak and asked him to return home. Legend has it that when Otrak heard his voice and smelled steppe grass, he became nostalgic for the steppe life and finally left Georgia.[2] Yet a number of the Kipchak mercenaries settled permanently within Georgia, converted to Orthodox Christianity, and integrated with the local population." (https://en.wikipedia.org/wiki/Kipchaks_in_Georgia)

    İpatiyev Vekayinamesi şurada http://www.lrc-lib.ru/rus_letopisi/Ipatius/contents.htm , ama okumaya teşebbüs etmedim.

    ReplyDelete
  10. Sevan abi Terekemeler(göçerler) Kars,Ahıska,Ahılkelek yerleşiklerine Çinçavat,Gagavan,İnekemen gibi isimler verirler.Onlar arasında bu isimler sırasıyla cimri,korkak,inek sütü içen anlamlara geliyor.Gerçekte ne demek bilmiyorum.Ama kelimelerin manası böyleyse bir göçebe-yerleşik çekişmesinin olduğu ortada.

    ReplyDelete
  11. Kırşehir Kaman'ın Kurancılı köyünde Gürcüoğulları/Gürcüuşakları lakaplı Ahıska Türkü olarak bilinen bir sülale yerleşik. Index Anatolicus'ta gösterilmemiş. Bir bilginiz var mıdır? Eğer indexe yerleştirilmek için yeterli bilgiyse yerleştirilebilir.

    ReplyDelete
  12. Sevan bey, nisanyanmap'te Erzurum ilinin Narman ilçesine bağlı yerleşimler için bilgiler girdim. Oradan gerekli düzenlemeleri yaparsınız umarım, teşekkürler

    ReplyDelete
  13. Gürcistan Vilayeti’nin Mufassal Defterinde (1595) Kullanılan Öz Türkçe Adlar (CİKIA,MARIKA)
    https://drive.google.com/file/d/0B7liBn5XLsAfUWZCYm1GODI3c28/view?fbclid=IwAR1CmfgTB9BTQu9aK5KDSpeghLYHb50oq_hGHm7xDo7j0RlfsbQ1Puou4PI

    1595 Tarihli Defter-i Mufassal-ı Livâ-i Ahısha'da Geçen Türkçe Kökenli Kişi Adları Üzerine (UYĞUR,SİNAN)
    https://www.researchgate.net/publication/321201206_1595_Tarihli_Defter-i_Mufassal-i_Liva-i_Ahisha'da_Gecen_Turkce_Kokenli_Kisi_Adlari_Uzerine?fbclid=IwAR0iSRncxoBvLs3G2tYNiwJeMaEKQmM2mZ5IMXXLvi_DEBp3qwdI4u8BZgU

    ReplyDelete
  14. "Ahıska (ve Şavşat-Yusufeli, Posof) halkı ise 450 yıldan beri İslam egemenliğinde yaşamış. Belki diğer Osmanlı İslam unsurlarıyla iç içe geçmiş, uzun süreden beri Türkçe konuşurlar." demek bu insanlar Müslüman olmadan önce Türkçe konuşmuyorlardı demektir. Halbuki Ahıska'da Osmanlı döneminin öncesine ait yüzlerce Türkçe metin mevcut(Çoğunluğu Gürcü alfabesi ile yazılıdır). Ayrıca bölgedeki tek Türk unsur ihtimalini Kıpçaklar'a indirgemek de Nişanyan işi düşünmeye bağlıdır. Gürcü menkıbelerinde Buntürk ifadesi defalarca kez geçmektedir(bunların en eski tarihlisi Kartlinin Hidayeti Menkıbesidir),-bun ön eki Gürcüce "yerleşik" manasına gelmektedir. Ahıska tarihsel olarak hiçbir zaman net bir Gürcü hakimiyeti altına girmemiş olmasına rağmen(Moskova Antlaşmasına kadar) Ahıskalıların Gürcü ilan edilmesi de Nişanyanlamaktır. Ayrıca bir Ahıska Türkü olarak şunu söyleyebilirim ki bizim konuştuğumuz Türkçenin vurguları ve fonetiginin Anadolu veya Azerbaycan Türkçesi ile hiçbir ilgisi yok, bizim konuştuğumuz Türkçe Oğuzlaşmış olsa bile vurgular tamamen farklı, Ahıska Türkçesine yakın vurguları bugüne kadar sadece Kazaklar ve Kumuklardan işitti bu kulaklar.
    Ayrıca: Bu yorumun yayınlanmayacak biliyorum ama Nişanyan sen Gürcüce bile bilmezsin, arşiv nasıl yoklanır bilmezsin, ne ara Kafkas uzmanı oldun?

    ReplyDelete
  15. Bu yazıların birçoğu kafa karıştırmaktan ileri gitmez. İnsan kendisini ne olarak hissederse odur. Türk olmak bir şereftir, şeref istemeyene zorla verecek değiliz.
    Ne mutlu Türk'üm diyene.

    ReplyDelete
  16. Analitik Yazılarınızı ilgiyle okuyorum,Dökümentatif yaklaşımınızı takdir ediyorum lakin bir iki düzeltme/ekleme yapmak durumundayım.Ben Posofluyum ve etmolojiye ilgim çoktur.Ahıska Posof Artvin Merkez-Şavşat ın bir kısmı Ardanuç ahalisi aynı millettir, aynı dili konuşurlar.Dil yada Lehçe diyelim Türkçe ,Gürcüce ama birde tamamen bu halka ait kelimeler içerir.Örneğin çok sık kullandığımız:Beç..Aptal demektir hiç bir dilde yoktur.Oğuz meselesine gelince , yöremizde kullanılan bir atasözÜNE göre Oğuz yada Uğuz sevilmeyen kişi manasında.Ayrıca diğer bir atasözü:Ne irana ne turana yaranamadık.Yani bu halk ne oğuz ,ne turanlı ne de gürcü.Bakınız Şavsatdaki gürcü köyleri tıkır tıkır gürcüce konuşur ve ne onlar bizi anlar ne biz onları anlarız.Isterseniz Size hazırlamış oldugum sözlüğü gönderebilirim.http://themeskhetians.blogspot.com/2008/05/meskhetians-meskhetler-meskhetce.html bu web sitesindende bakabilirsiniz.Ben tekrar Sizin etmoloji sözlüğüne dönüyorum..Yorumlarınız önemli

    ReplyDelete
  17. Unuttugum birşeyde Tüm bölge halkı 1700 ler öncesi Ortdoksmuş, ilginç bir şekilde halen yılbaşı kutlanır ,yaşlılarımızın zamanında Posofda Evlerin
    bacalarından cocuklar sepet sarkıtırmış, hediye toplanırmış buna da Elfene şennnigi diyorlarmış.Yılbaşı için bir de şarkı var:O da Türkçe:Bu gece ne gecesi diye başlar..

    ReplyDelete
  18. Finaldeki görüşüm :Bu cografi bölgedeki Türkler , cografi bölge adından dolayı Meskhet Turkleri olarak adlandırılıyor.Konuşulan dil Türkçe olmakla birlikte dünyada hiç bir dilde olmayan benzersiz kelime ve sıfatlara sahip bir dil var.Gürcüceden ve Rusçadan kelimeler ise sınırlı .Bu arada Benim soyadımda bizim Ailenin nicki.Maritler.Bölgede yaşayan her Ailenin Anadoludan farklı olarak bir nicki -lakabı-ünvanı var

    ReplyDelete
  19. @drvonmarit

    Peki öyleyse Sevan Bey'in şu sözlerini nasıl açıklıyorsunuz:

    "1992-93’ten sonra resmileşen öğretiye göre Artvin merkez ilçe ile Yusufeli, Ardanuç ve (Meydancık hariç) Şavşat ilçeleri ve Ardahan Posof halkı “Ahıska Türkü” sayılıyor. Adı geçen beş ilçenin özelliği, bu yerlerdeki “eski” yer adlarının yüzde 90 ila 92’sinin Gürcüce olması. Kalanlar Ermenice. Türkçe yer adı, son yüz yılda ihdas edilenler dışında, iki üç tane. Yüzde birden az.

    Sınırın ötesinde kalan Ahıska (Akhaltsikhe) ile beraber bu yerler tarihte ayrı devlet olmuş. Gürcü krallığının beylerinden biri olan Sarkis Cakeli 1260’larda Moğol Hanıyla anlaşıp, başkenti Ahıska olan Meskheti diyarında hükümdarlık ilan etmiş. Soyundan gelenler 300 küsur yıl boyunca devleti sürdürmüşler. 1570’lerde Ahıska beyi 2. Menuçihr Cakeli İstanbul’da törenle Müslüman olup Mustafa Paşa adını almış. Yerine geçen kardeşi Beka da ehl-i sünnet yolunu seçip Sefer Paşa olmuş. Hıristiyan tebaalarını da aynı yola davet etmişler. Çıldır beylerbeyiliği makamını babadan oğula sürdürmüşler. Aile halen devam ediyor. Demirel ve Çiller zamanında bakan olan rahmetli Hasan Ekinci o sülaleden olduğunu bana anlatmıştı."

    Ayrıca Oğuz kökenli olmadığınızdan bahsetmişsiniz, gerçekten de Ahıska Türkü genetik sonuçları Gürcüler, Ermeniler ve Lazlar gibi çevre halkların genetik sonuçlarına aşırı derecede yakın, bu en azından Oğuz kökenli olmadığınızı doğrular nitelikte. Lakin Sevan Bey'in belirttiği başka hususlar da var:

    "Peki Kıpçaklık var mı? O kısım tamamiyle hayal mahsulü gibi görünüyor. Şurası gerçek: 1100 yılı civarında Gürcü kralı 4. David, Türklerin harap ettiği Gürcü askeri aristokrasisini yeniden ayağa kaldırmak için kuzeydeki Kıpçaklarla anlaşmış, beyleriyle beraber 40.000 Kıpçak askerini ülkesine davet etmiş.[1] Bunlar uzun süre Gürcü krallığında çeşitli roller oynamışlar, sonra bir kısmı Avrasya bozkırına geri dönmüş, gerisi yerleşip Gürcülere karışmış. Lakin özellikle Ahıska bölgesine yerleştiklerine dair en ufak bir belirti yok. Cakelilerin Kıpçak soylu olduklarına dair bir bilgi de yok. İşin kötüsü, “Ahıska Türklerinin” konuştuğu Türkçenin Kıpçakçayla (yani Kırım ve Volga Tatarcasıyla) bir alakası yok, bildiğimiz Türkiye (yani Oğuz) Türkçesi.

    Türkiye’de bu Kıpçak meselesini meşhur eden zat, Türk-İslam sentezinin ideologlarından Fahreddin Kirzioğlu’dur. Tezleri bildiğiniz deli saçmasıdır. Fakat Devlet’in belli kademelerinde itibarı büyük olduğundan, 1960’lardan itibaren Artvin-Şavşat-Posof ahalisinin “Kıpçak Türkü” olduğu tezi adeta gerçekmiş gibi öğretilmiş, oraların halkı da sanki dünmüş gibi Kıpçak atalarını hatırlamaya başlamıştır. 1991’de Stalin’in Orta Asya’ya sürdüğü Ahıska Türkleri dünya basınına yansıyınca, bu kez bu vatandaşlarımızın da “Ahıska Türkü” olduğu keşfedilerek resmi tarih bir kez daha revize edilmiştir. Şimdi bu güzel insanlara (ciddiyim, Artvinliler şekerdir) “Gürcü” olduklarını ima edecek bir şey söylerseniz dayak yemeden nasıl kaçacağınızı önceden planlamanız gerekir."

    Gerçekten de bugün konuştuğunuz diliniz Türkiye Türkçesidir yani Oğuz Türkçesine dayanıyor. Halk anlatılarınız ve genetik sonuçlarınız Oğuz kökeniniz olmadığına ya da varsa bile çok çok az olduğuna işaret ettiğine göre, tüm hususlar dikkate alındığında geriye tek bir mantıklı izah kalıyor: Osmanlı hakimiyeti altında Türkçeye geçmişsiniz, ondan öncesinde atalarınızın tamamı ya da tamamına yakını çoğu Gürcüce olmak üzere Gürcüce, Ermenice veya Lazca konuşuyordu ki Ortodoks geçmişi iddianızla da uyuşuyor bu.

    Genetik sonuçlarınız için bakınız (özellikle de alttaki makaleye): https://laz-colchis-dna.blogspot.com/search?updated-max=2017-12-18T06:39:00-08:00&max-results=7

    Bu arada, Anadolu'da aile/sülale lakapları her yerde ve halkta vardır, soyadları çıkmadan önce soyadı yerine onlar kullanılıyordu halk arasında resmiyette olmasa da, hatta halk arasında hala kullanılırlar çoğu yerde.

    ReplyDelete
  20. Onur Bey , Oğuz olmayan Türk kökenli bir halk olduğunu düşünüyorum.
    Burda sözlükten kullandığımız orjinal kelimelerin bazıları var:http://themeskhetians.blogspot.com/2008/05/meskhetians-meskhetler-meskhetce.html?m=1
    Bay Nisanyan'in Kıpçak kısmına katılmıyorum , çünkü Gürcistan'a çok büyük miktarda gelen Kıpçak askerleri sonuçta yok olmamıştır.Codex Cumanicus(Latin Harfleri.ile yazılan ilk Türkçe eser ,Kuman=Kipcaklarin dil ve hayatından bahseder) yirmi ye yigirmi ,dudak ,Totağh şeklinde kitapta yazılmıştır.Biz de öyle konuşuyoruz.
    Bölge lehçesi yada Dili incelenmelidir , ilginç şeyler var:Uzun için Hoqo diyoruz mesela,ne Gürcüce nede Rusça bir kelime.Lök büyük ve geniş demek ,Gaj mavi demek bunlar gibi yüzlerce sözcük hiçbir dilde yok.
    Bölge Halkı anadili Gürcüce değil, Gürcü olan Şavşat ve Artvin köyleri hariç.Hicbir Gürcü anadilini unutmaz.hicbir Cerkezin unutmadığı gibi.

    ReplyDelete
  21. Onur Bey , Müslüman olmayan Türkler kısmını eş gecmissiniz , Gagavuzlar da Ortodoks Türk.Bolge halkı 17.yy Osmanlı hakimiyeti ile peyderpey Müslümanlığa geçiyor ,Dil başka Din başka, öyle olsaydı müslüman gürculer Gürcüce konuşmazdı.

    ReplyDelete
  22. @drvonmarit

    Verdiğiniz linkteki kelimelerin çoğu herhangi bir Türki dile, İrani dile ya da Arapçaya dayanmayan kelimeler, bazılarının Gürcüceye dayandığı anlaşılıyor Google Translate araştırmasıyla (ne kadarı bilmiyorum, hepsini tek tek araştırmadım).

    Dilinizde Kıpçak bağı göremiyorum, Oğuz Türkçesinin Arapça ve Farsçaya ilaveten Gürcüce gibi yerel dillerle ve tesirlerle zenginleşmiş bir versiyonu gibi görünüyor. Verdiğiniz yigirmi/yiğirmi örneği Oğuz Türkçesinde de var, Anadolu Türkçesinde pek çok lehçede yirmi yiğirmidir, Azericede iyirmidir (yiğirminin yerel tesirle bozulmuş bir hali), Orta Asya'daki Türkmencede yigrimidir; dodak ya da dudak yerine totak demeniz Doğu Karadeniz Türkçesinin genelinde görülen ve yerel bir tesir olan sessiz sertleşmesi ile alakalı görünüyor, yani onda da Kıpçak tesiri ile açıklama zorlama olur.

    Bölgenizdeki yer adlarının cumhuriyet devrinde devlet tarafından değiştirilmeden önce büyük çoğunluğunun Gürcüce olması ve herhangi bir Türki dilde olanlarının son derece az olması ve genetikte de hemen hiç Türki miks göstermeyip Gürcüler ve Lazlar gibi çıkmanızdan zaten durum anlaşılıyor. Şu linkten de genetik sonuçlarınızı görebilirsiniz (sizin sonuçlar en altta, Laz ve Gürcü sonuçlarını görmek için ise ikinci sekmeye tıklamanız lazım):

    https://docs.google.com/spreadsheets/d/1Pj2rBe3L-Jf89JFACjTC1hSRfI7EOps-zed1x0FFpbY/edit#gid=0

    Dil, köken ve din birbirinden ayrı mefhumlar, birbirleri arasında illa bir bağ olması gerekmiyor. Nasıl ki halklar hiç karışmadan dinlerini değiştirebiliyorsa hiç karışmadan dillerini de değiştirebiliyorlar, tarihte çok örneği var. Nüfus mübadelesi öncesinde Kuzeydoğu Anadolu (Erzurum ve Doğu Karadeniz tarafları da dahil) gibi nispeten küçük bir coğrafyada Türkçe anadilli ve Türki genetik miksli Müslüman topluluklar da var, Türkçe anadilli ve Türki genetik mikssiz Müslüman topluluklar da var, Türkçe anadilli gayrimüslim topluluklar da var (Türki genetik mikssiz olan), Türkçe anadilli olmayan Müslüman topluluklar da var (Türki genetik missiz olan), Türkçe anadilli olmayan gayrimüslim topluluklar da var (Türki genetik mikssiz olan). Gagauz örneğini vermişsiniz, ama Gagauzlar genetikte Bulgar ve Romenler gibi çıkıyor ve yine onlar gibi hemen hiç Türki miks göstermiyorlar:

    https://drive.google.com/file/d/0B9n4j3PQ81RcNGpTODFXQVhNWFk/view?usp=sharing

    Gördüğünüz gibi, Gagauzların durumunda da Türki dilli gruplarla hemen hemen hiç karışmadan Türkçeye geçiş örneği görüyoruz Osmanlı devrinde (tabii onlar Oğuz Türkçesinin Balkan lehçesine geçtiler bulundukları coğrafi konum itibariyle), ama onlar dinlerini korumuş bu geçiş esnasında, sizdeki ve örneğin Trabzon ve batı Rize'nin çoğundaki gibi korumayabilirlerdi de.

    Ha, kendinizi kökenlerinizden bağımsız olarak Türk addedebilirsiniz, ona hiçbir itirazım olmaz, kabul de ederim, itirazım sadece kökenlerin red ya da inkarına olur, özellikle de bilimsel verilerden sonra.

    Bu arada, Türkiye, Azeri ve Balkan coğrafyalarının günümüzdeki Türki genetik miksli topluluklarının da kökenlerinin çoğu bulundukları bölgelerin Türk göçü öncesi yerli topluluklarına dayanıyor genetik analizlere göre. Örnek olarak:

    https://drive.google.com/file/d/1l5rX18gfNf5qfeuUt2Bu6pdmU5e_e5ql/view?usp=sharing

    https://drive.google.com/file/d/1vrDrROU4T8JWGs96NgDTrUhEZzzAtiNY/view?usp=sharing

    İki analizdeki “Anatolia_Ottoman:MA2195” etiketi sizi yanıltmasın, o antik DNA örneğinin alındığı iskelete karbon-14 tarihlemesi yapılmamış, dolayısıyla Anadolu’ya Oğuz/Türkmenlerin yeni geldiği erken Selçuklu devrinden de olabilir, Anadolu yerlileriyle hiç karışmamış görünen genetiği de buna işaret ediyor.

    ReplyDelete
  23. Meydancık bölgesine ait bu kadar bilgiyi nereden biliyorsunuz ? Zira, nüfus müdürlüğü yanmıştır. Kaynaklarınızı çok merak ediyorum

    ReplyDelete