Friday, November 24, 2017

Kuşadası köyleri

Resmi adı Soğucak ama herkes Anya diye bilir, Kuşadası'na yakın köy. Sevimlicene bir yerdi, şimdi etrafı bir örnek sitelere boğuldu. Hatta arkadaşımız rahmetli kitapçı Haluk orada bir kooperatife girmişti, bizi de ikna etmeye çalışmıştı.
Antik çağda Anaía ve Batinêtis Samos devletinin ana karadaki ayağı imiş. Bu yüzden önceleri Milet'le, daha sonra Efes'le birkaç defa çatışmışlar. Anaía belli, Batinêtis meçhul, muhtemelen Davutlar-Güzelçamlı olmalı. [Doğanbey - Tuzburgazı yöresi olabilir mi? Sanmam.]
MÖ 430 küsurda Atinalıların desteklediği demokratik parti Samos'ta iktidarı ele geçirince, oligarşik parti taraftarları Anya'ya göçüp ayrı devlet kurmuşlar. Peloponnes Savaşlarında Sparta safında öbür Samoslulara karşı savaşmışlar. İskender fethinden sonra buralara egemen olan Perdikkas genel af çıkarmış, böylece Anya'dakiler anavatana dönebilmişler.
Yunanca hocamla Samos Tarihi kitabını okuyoruz, oradan bu bilgiler.
*
Güzelçamlı'nın bulabildiğim en eski adı Çanlı, 19. yüzyılda. İslam hukukuna göre İslam ülkesinde kilise çanı yasak olduğundan, ve Osmanlı diyarında öyle bir şeye ancak 1840 veya 50'lerde izin verildiğinden, ismin de geç döneme ait olduğunu tahmin edebiliriz. İslami kulakları tırmalayan bir isim.
1900'lerin başına ait Aydın vilayeti salnamelerinde bir Rum Çamlı, namı diğer Gâvur Çamlı, bir de Türk Çamlı görünüyor. Sanırım ilki bugünkü Güzelçamlı, ikincisi Davutlar olmalı.

8 comments:

  1. Şu yer isimlerini uyduruk Türkçe usimlerle değiştirenler, Türkiye'ye muazzam hasar vermişler. Yatacak yerleri yok.

    ReplyDelete
  2. Sevan Hocam, Anatolia da Şato ve Konak kültürü var mıydı? özellikle Rum Ve Ermeni toplumu ve Pontos bölge halklarının ev kültürü ile ilgili Ve yahut eski Yunan ve Roma mimarisi izleri Bizans sonları ve 1915 kadar geldiği oldumu veya tam olmasa da yarı yarıya esintilerinin olduğu oldu mu. Genel halk kitlesinde. Yazı dizisi bekliyoruz yormayacaksak sizi, Teşekkürler

    ReplyDelete
  3. Ankara'daki Çankaya ne kadar eski acaba? Hani İslamcılar hep, "Çankaya değil Ezankaya" diyorlar ya, oradan aklıma geldi.

    ReplyDelete
  4. Merhaba. Sizi son bir haftadır çok yoğun takip etmekteyim. Yazılarınızı okudukça ne kadar değerli bir insan olduğunuz ortaya çıkıyor. Sadece yazılarınızla iş bitmiyor. Şirinceye kattığınız değerde ortadadır. Eminim şirince için yaptığın emekten dolayı şuanda çok üzgünsündür. Üzgün olman emek verdiğin için değil, şirince'den uzaklarda olduğun içindir. Ama güçlü bir insan olduğun belli. Hayatı hep kriz yönlerinden avantaja dönüştürmüş birisisin. İki tane çocuğum var. İlerde örnek alınacak kişilerden birisi olarak listemde sizde varsınız. Maalesef biz iyi insanların kıymetini bilemiyoruz. Size olan saygımdan dolayı kemali hürmetle selamlıyorum. Güzel insan, aydın insan. İyiki tanımışım seni...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Kemal'i hürmetle selamlamanın, Sevan hocanın takdirini kazanacağını pek zannetmiyorum. Onun bu hususta görüşü bellidir. Bence siz Voltaire'i, Locke'u, Hume'u, Mill'i selamlayın, daha makbule geçer.

      Delete
  5. Anaia kazılarında çalışmış bir arkeolog olarak Anaia yerleşiminin prehistorik dönemlerden beri var olduğunu belirtmem gerek. Yunan kolonizasyonu öncesine giden bu höyük, Erken Tunç Çağı ve İkinci binyıl (Orta Tunç Çağı) yerleşimlerini de barındırmakta. Hatta Hititlerle çağdaş bir heykelcik bile bulundu kazı sırasında (Ancak Ortaçağ tabakalarıyla karışmış bir dolgu da bulundu). Stratejik bir yükselti olması dolayısıyla Samos'un ilgisini çeken bir yerdir diyebiliriz. Dolayısıyla isminin kökeni de protohistorik bir kökene sahip olabilir. Bu nedenle belki Hititlerin Batı Anadolu harekatlarını yazdıkları kayıtlarda adı geçen ve halen nereleri olduğu tam olarak tanımlamamış adlardan birinden de geliyor olabilir. Unutmadan sahilinde ortaçağ liman kalıntısı halen denizin içinde gözlenebilmekte.

    ReplyDelete
  6. Milli mücadele dönemi askeri yazışmalarını incelerken tahminime göre Güzelçamlı'yı ifade eden bir metine denk geldim;

    "3. Söke mıntıkasında 3/4.2.1339 gecesi Sisam adasından
    kayıklarla gelen yetmiş kişilik bir çetenin """Rumçakılı""" mıntıkasına
    çıkarak civarındaki Ahmet Ağa'nın ağılındaki üçyüzelli koyunu
    gasp ve bu mıntıkada takviye edilen karakollarla müsademe
    ey1edik1eri ve bir çobanın şehit ve bir neferimizle bir hayvanın
    mecruh olduğu anlaşılmıştır. Müsademe devam etmektedir."

    ReplyDelete
    Replies
    1. Rum Çanlı o isim. Çan sözcüğü kef ile yazılır, acemisi 'çak' diye okur.

      Delete