Friday, February 12, 2021

Mısır notları 1

Aklıma geldikçe yazayım birşeyler. Devam ederim.

Güleryüz, din, haşiş

İnsanlar çok güler yüzlü, cana yakın, yumuşak başlı. 15 günde binlerce insanla muhatap olduk, en ufak bir agresiflik belirtisine rastlamadık, memurlar, ağır silahlı polisler ve Kahire trafiğinde azap çeken şoförler dahil. Belki yabancıydık ondandır. Ama sanki birbirleriyle temasları da maşallah, elhamdülillah üzerine kurulu.

Sürekli tükettikleri haşiş de faydalı oluyordur mutlaka.

Kahire’nin kaotik trafiğinde dahi Türkiye’deki (ve hele Batı Avrupa’daki!) saldırgan ruhtan eser yok. Kimse bağırıp küfretmiyor, ya da küfreder gibi sürmüyor. Kornayı hakaret ve taciz için değil uyarmak için (hiç durmadan) çalıyorlar. Sekiz şeritli yolda en sağ şeritten sola dönüş yapsan da, otoyola tersten girip bir kilometre sürsen de herkes gülümseyerek yol veriyor; trafik polisi olacak gariban arkasını dönüp bir sigara yakıyor. Çok şeritli beş caddenin iç içe geçtiği kavşak trafik lambasız pekala işliyor, üstelik muhtemelen lambalı halinden daha hızlı ve daha güvenli işliyor. Avrupalı, Kuzey Amerikalı şoförün “yeşil benim, s..e s..e geçerim” nobranlığı hissedilmiyor.

Kurallara yaklaşımlarını sevdim. Temel ilke şu olmalı: Hiçbir kural, boş yere bir insanın kalbini kırmaya değmez. Kuralla insanlık çatışırsa her zaman insanlığı seç. “Medeniyet” denilen şey bu mudur? Yoksa medeniyet adı verilen kurallı yaşam idealinin bu tam zıddı mıdır? Eğer öyleyse medeniyet iyi bir şey midir? Karar veremedik.

Türkler

Üç kişilik grubumuzda birimiz Yunanistan, birimiz Ermenistan, birimiz İsviçre pasaportluyduk. Ama Türkçe konuşuyorduk. Sorduklarında genellikle kestirmeden Türküz diye cevap verdik.

Kısmen işimize geldiği için öyle yaptık. Öbür üçünün pek bir karşılığı yok, ama Türk deyince yüzler aydınlanıyor, büyük marifet yapmışız gibi kafalar sallanıyor, welkam welkamlar daha bir içten söyleniyor. Büyükçe bir bölümü sanırım ırkçılık: Mısırlının bakış açısından Türklerin ırk olarak Avrupalıdan farkı yok. Ve ülkede çok net bir renk kodu geçerli: Karaysan güneylisin, demek ki aşağı tabakasın. Beyazsan üstünsün, afendisin, seydisin, hatta dıktorsun. Irkın üstüne ekle Türklerin modernliğini, askeri disiplinini, zenginliğini, efendiliğini, her Mısırlının olmayı düşleyip de olamadığı şeyin somutlaşmış örneğisin. Türklerin Müslümanlığı Mısırlı açısından muslim-light gerçi, ama onu da çok umursayan olduğunu sanmam.

Geçmiş yıllarda Suriye ve İran’da da aynı düşünceye kapılmıştım. Türkiye eğer Ortadoğuda daha güçlü bir profil çizmek istiyorsa bence Müslümanlığını değil Avrupalılığını vurgulamalı. Alttan alta hafif bir İslam sosuyla besleyip “biz de aslında sizinleyiz” mesajı hatırlatılsa memleket bu coğrafyaların kralı olur.

Yoksa istediğin kadar halifecilik oyna, el-Ezher alimlerine özenip saçma sapan fetvalarla manşet üret, yüz sene uğraşsan hiçbir Arap’ı ikna edemezsin Türklerin onlar gibi öz hakiki Müslüman olduğuna.


13 comments:

  1. Suudilerde yaygın olan erkek çocuk ismi Turkî de zaten "aslında çocuk açık tenli olsun temennisiyle konulur", diye söylemişlerdi bize. Yani Araplarda tarih boyunca hep bir beyaz tenli hayranlığı olmuş.

    Yanlız Mısır'da (bilhassa) genç kadınlara elle taciz dehşet verici derecede yaygınmış. Ayrıca trafik de epey sıkışık, 15 kmlik yol ancak bir saatte gidiliyor diyorlar.

    https://www.tripadvisor.co.uk/ShowUserReviews-g294201-r93876540-Cairo_Cairo_Governorate.html

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bazı sitelerde yazdığına göre Turki kelimesi Arapçada yakışıklı manasına da geliyormuş zaten, Arabistan'da erkek ismi olarak popülerleşmesinde bu da etkili olmuş olabilir.

      https://en.wikipedia.org/wiki/Turki_(name)

      https://www.babynamemeaningz.com/Turki-meaning-73107

      Delete
    2. Avrupa'nın kuralcı emperyalist kırmızı ışıklarına, Anadolu'nun o güleryüzlü, pardon, Nil deltası'nın o güleryüzlü samimiyetiyle karşı koyanlar, nasıl olup da trafiğe takılıyor? Herhâlde Avrupa'nın o kuralcı içten yanmalı motorlarıyla, o samimiyetsiz asfalt yollarında, o modernist antibiyotikleriyle hayatta kalan zavallı yaşlı nüfusu yüzünden. İlk fırsatta faşist Avrupa'nın içten yanmalı ve pazarlıklı motorlarını ve antibiyotiklerini güleryüzle sınırdışı etmeleri duasıyla.

      Delete
    3. dandy February 13, 2021 at 1:18 AM

      O kuralcı Avrupa'nın teknolojisi olmasa kimbilir belki Ortadoğu için daha iyi olurdu. İnsanlar eskisi gibi elektriksiz yaşayıp, at arabası yahut deveye binerlerdi. Hem nüfus da bu denli artmazdı, şehirler de büyümezdi. Herkes köyünden hiç çıkmadan yaşayıp giderdi...

      Delete
    4. Bi ara bu Tahrir Ayaklanmaları sırasında tacizler tecavüzler alıp başını gitmişti. Bir keresinde Avrupalı (genç ve sarışın) bir muhabir hanımı kızımızı da canlı yayında alaşağı falan etmişlerdi. Gang rape haberleri yaygındı o dönemde. Yani tabi devrim heyecanıyla mülayim Mısırlı kardeşlerimizin içine haşin Anadolu erkeyi mayası karışmış olabilir. Ama bana kalırsa barış zamanında da genç turist kadınların Mısır şehirlerini, sokaklarını arşınlarken dikkatli olmasında fayda var.

      Şöyle bir rapor da buldum hatta:
      https://www.amnestyusa.org/sites/default/files/mde_120042015.pdf

      Delete
    5. Yunanistan'da da genç delikanlılar Batılı alımlı turist kızların etrafında fır dönüyor. Batı ülkelerinde babası örneğin Giritli denizci ya da Midillili çoban olan babasız büyümüş nice insan bulabilirsin o yüzden. Ben de genetik ve jenealoji konularına olan merakım sayesinde öğrendim bunları.

      Delete
  2. Sevan Bey, kimse kusura bakmasın da ! garibim Mısırlılar o kadar düşmüş ki, zavallılar, (Brown race) Anadolu Türklerini bile, kendilerin den üst ve de meziyetli sanıyorlar. Bakın bu, aşağılık bir dramdır. Tanrı Mısırlıların yardımcısı olsun.

    ReplyDelete
  3. antik misirlilar iyi arti deger yaratmis ama helal olsun.
    Bu arada hashis ne alaka sevan hocam. bir tahmin mi yoksa elle tutulur bir tecrube / gozlem mi?

    ReplyDelete
  4. Türkiye ve öncüsü olan Osmanlı zaten Avrupa ile köprü görevi gördüğü müddetçe İslam dünyasından saygınlık görmüştür Osmanlı fütuhatının durmasından sonraki devirlerde. Osmanlı temsilcisi olarak Mısır'da göreve başlayan Kavalalı hanedanı Avrupa'ya açarak kısa zamanda Mısır’ın çehresini değiştirdi. Benzer şekilde Osmanlı hanedanı da İslam dünyasının genelinin yüzünü Avrupa'ya döndürmesinde öncü rol oynadı 2. Mahmud devrinden başlayarak. Türkiye'nin AB üyelik sürecine ve Avrupa ve Batı ile kurduğu yakın ilişkilere İslam dünyasının genelinden gelen desteği buradan okumak gerekir.

    ReplyDelete
  5. Hocam biraz ortadogululara tepeden bakma bir yazi olmus. Oryantalistlerin turki versiyonu gibi. Birincisi magrib cografyasinda, lubnan suriye urdunde renkli gozlu ve kumral sacli insan gormek mumkun. Ikincisi hadi diyelim turkler ortadogululardan daha avrupai gorunumlu, bu turklere ortadogu cografyasina tekrar somurucu guc olarak geri donmesine sebebiyet vermez.

    ReplyDelete
  6. Aslinda büyük ölcekte bu renk kodu Türkiye'de de var. Esmer tenli bir erkegin beyaz tenli Rumeli göcmeni bir kizla cikabilmesi icin:

    a) Yazlik cocugu olmasi
    b) Cok Zengin ailesi olmasi ve düzgün bir sivesi olmasi
    c) Amerikan zencisi olmasi

    icap ediyor.

    ReplyDelete
  7. - Biraz espri, biraz gerçek: 3.000 yıllık ağır çalışmanın ardından bu siesta-yı çok görmeyelim Mısırlılara.
    - Diğer taraftan Mısır, Arap dünyasında entelektüel seviye ve üretimin en yüksek olduğu ülke. Batıda çalışan epeyce de Mısırlı akademisyen var.
    - Bir zamanlar Mısır'da fabrikası olan Türkiyeli firmalar dert küpüydü, personel haftada 3 gün işe geliyor diye. Mutlaka her hafta düğün, cenaze veya hastası olurmuş (o fabrikalar hala Türkiyelilerin elinde mi acaba).
    - Sanki toplum öğrenilmiş çaresizlik sendromuna düçar olmuş. "Ne olursa olsun, ne yaparsak yapalım makus talihimiz değişmiyor; o halde kendimi yırtmamın ne gereği var" der gibi.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bir tıp doktorunun ayda $200 maaşı olduğu Mısır'da hayat müthiş zor. O yüzden Mısır korkunç beyin göçü veriyor. Mesela "Batı Avrupa'daki doktoralı biyogenetik laborantların 22%'sinin Mısırlı olduğu" gibisinden, birşey okumuştum geçenlerde. Mısırlı Hristiyanlar zaten oluk oluk kaçıyorlar ülkeden.

      A decade after Hosni Mubarak fell, Egypt is a diminished state | Financial Times

      Delete